Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

TOBB, 2007 yılında kadın girişimci potansiyelinin geliştirilmesi, daha donanımlı hale getirilmesi ve girişimcilik kültürünün gelişmesine öncülük etmek üzere TOBB Kadın Girişimciler Kurulunu (KGK) kurdu. TOBBKGK, Türkiye'nin 81 ilinde girişimcilik ekosistemini kadınlar için daha elverişli hale getirmek için her yıl yüzlerce faaliyet gerçekleştiriyor. TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu'nun kadınların iş dünyasında hak ettikleri yeri almalarını sağlamak için kurduğu TOBB KGK sayesinde kadınlar arasında girişimciliğin bir kariyer seçeneği olarak önemi her geçen gün artıyor. 7 bin üyesi ile Türkiye'nin en geniş kadın girişimci ağı olan TOBBKGK'nın kurul üyeleri iş kadınları, profesyonel yöneticiler, girişimcilik konusunda akademik çalışma yapan akademisyenler ile bu sahada bölgesel ya da ulusal ölçekte faaliyet yürüten sivil toplum kuruluşu yöneticilerinden ve girişimciliği destekleyen kamu kurum ve kuruluş temsilcilerinden oluşuyor. Kadın Girişimciler Kurulu'nun Türkiye'nin 81 ilinde temsilcilikleri bulunuyor. TOBB İl Kadın Girişimciler Kurulları seçimle iş başına gelen 15 kişilik yönetim kurulundan oluşuyor.

-TOBB Diyarbakır Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı Zülal Koç

TOBB Diyarbakır Kadın Girişimciler Kurulu Başkam Zülal Koç, birçok STK'da da görev alan girişimci bir kadın. Koç, telekonferans yoluyla yaptığımız sohbette hikâyesini şöyle aktardı: "Serbest muhasebeci ve mali müşavirim. Dicle Üniversitesi mezunuyum, aynı zamanda Anadolu Üniversitesi'nde okudum. Benim babam da muhasebeci. Muhasebeci olmak için yola çıktım. Halamızın oğlunun vesilesiyle bilişim sektöründe bir firmada muhasebeci olarak başlayınca, bilişim sektörünü de sevdim. Onların yaptığı çalışmaları izlerken, sahanın ne kadar keyifli olduğunu gördüm. Sonra yolum Index Grupla kesişti. Onlar bir yapılanmaya gideceklerdi. Ben de buna aday oldum. Akdeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu'dan sorumlu şube müdürlüğü için birini arıyorlardı. Bu işi kabul etmemin temel nedeni, insanların hayatlarına dokunabilmekti. Genelde şube müdürlükleri Adana'da olur ama biz Diyarbakır'da kurduk."

-İnsanların hayatlarına dokunuyorum

“Aynı grupta 19. yılım. Doğunun misafirperverliği eşliğinde çok güzel anılar biriktirdim. 2008 yılında Dünya Gazetesi tarafından aday olmamama rağmen, yılın iş kadım seçildim. Gururlandım. Yurtdışıyla bağlantılarımız var. Sürekli dünyayla iletişim halindeyiz. Aslında işe başladıktan bir ay soma 'Yapamayacağım' diye bir mesaj hazırladım ama o mesajı gönderemedim. Bu oluşum, hem insan ilişkilerini geliştirme, hem de insan hayatlarına dokunma anlamında çok büyük fırsat veriyor. Bu arada mali müşavirlikte de tüm belgelerimi ve sınavlarımı tamamladım. Bu anlamda gönüllü danışmanlık hizmeti veriyorum. Birçok dernek ve sivil toplum kuruluşunun yönetiminde çalışıyorum. Koç, Kadın Girişimciler Kuruluyla yollarının kesişmesi ve yapacakları projeler için de şunları söyledi: "İlk olarak kendimi icra kurulunun yedek üyesi olarak buldum. Daha sonra icra kuruluna geçtim. Başkanlığa geleli bir yıl oldu. Burada da işimizi, deneyimlerimizi kadınlara aktarmak istiyoruz. Kurul üyelerinin her birinin ayrı ayrı renkli hikâyeleri var. İnsanların hayatlarım bir tık ileriye taşımak istiyoruz. Kulp ilçesinde ipek böcekçilini yapan kadınlarımızın çalışmalarımızın daha iyi pazarlanabilmesi için çalışıyoruz. Diyarbakır'da bulunan kurumlarla kadınlarımıza öncelik verilmesi için protokoller imzaladık. Her türlü desteği öncelikli olarak alıyorlar. TOBB'un desteğini de arkamızda hissediyoruz. HABİTAT, İstanbul Üniversitesiyle ortak çalışmalarımız var. Birçok eğitim düzenledik. İlham buluşmaları düzenledik. Facebook eğitimi verdik. Dijital pazarda küçük üreticinin nasıl yer alacağı, online dijital pazarlamanın nasıl olacağına dair eğitimler verdik. Dijital dünyada güvenlik eğitimi vereceğiz. İnteraktif toplantılarla, kadınlarımıza finanslarını nasıl yöneteceklerim ve bizlere nasıl ulaşacaklarını anlatıyoruz. Çocuk istismarı ve kadına şiddet konusunda da çalışmalar da yapacağız. Eğitimlerimizi online olarak devam ettireceğiz."

-3D dünyasını araştırıyoruz

"Öğrencilerimizi alıp, çeşitli üniversitelere götüreceğiz. Dicle Üniversitesi kulüplerinde de bulunuyoruz. Karşı tarafın talepleri doğrultusunda butik toplantılar yapmayı da planlıyoruz. Ayrıca teknoloji çok hızlı gelişiyor. Online talepler çok artıyor. O yüzden de üreten kadınların bu dijital dünyada yer almaşım önemsiyoruz. Teknoloji ve tarımda üreten kadınları artırmak istiyoruz. 3D yazıcılar konusunda çalışan arkadaşlarımız var. Bu konuda da çalışabiliriz. Ne geliştirebileceğimize bakıyoruz."

-Nasıl girişimci oldular?

Pervin Hamkan: “Uzun yular maaşlı olarak çalıştım. Sonra kendi işyerimi açtım, inşaat ve mimarlık üzerine çalışıyorum. Dijitalleşmeyle ilgili sorunlar çıkınca ölçüm cihazı fikrimiz oluştu. Bu cihazla ilgili KOSGEB'e başvurduk ve üretim aşamasına geldik. Dünyada üretimi olmayan bir cihazdan bahsediyoruz. Bu ürünü şöyle anlatabiliriz. Bir eviniz var ve oradan ölçüm alıp çizim yapmamız gerekiyor. Ölçüm alma işini robota bırakıyoruz. Binde ikinin altında hata payıyla ölçüm yapıyor. Şu anda aslında hocalarımız gelip inceleyecekti. Ancak koronavirüs nedeniyle ertelendi. Patent sürecini yürütüyoruz. Geçen bir yıl içinde ürünün pazar araştırmasını da yaptık. Almanya, Irak ve bir iki ülkeyle anlaştık. Büyük bir, iki alışveriş sitesiyle anlaştık. Bakanlığın yayınladığı listeye göre, ürünümüz stratejik kabul edilecek. Haziran'dan sonra süreç hızlanacak.”

Nuran İl: “Kargo sektöründe çalışıyorum. 1994'te işe başladım. 2002 yılında bağlı bulunduğum firmanın şubesini devraldım. O dönemlerde taşımacılık sektöründe kadın olmanın sıkıntıları vardı. Ama firmanın kurumsal olması avantajdı, 26 yıldır devam ediyorum. İşe ilk başladığım dönemde 15-16 saat mesai yapardık. Akıllı cihazlarla ve bilgisayarlarla ise işimiz rahatladı. Artık e-ticaretin olmazsa olmazı olduk. Mutluyuz, işimizi akademi olarak görüyoruz. 11 personelle beraber işleri yürütüyoruz.”

Gülcan Hamkan: “Mekatronik mühendisliği mezunuyum. Mezuniyetten sonra Ankara'ya gittim, değişik firmalarla çalıştım. Radikal bir karar alarak istifa ettim ve kendi işimi kurdum. Ablam da mimar. Yazılım ve otomasyon üzerine bir firma kurdum. Halen AR_GE çalışmaları yapıyoruz. Stratejik ürünler kapsamında çalışmalarımız var, bir tanesi sonuçlanma aşamasına geldi. Patent aşamaları olduğu için çok fazla detaya giremiyorum. Ama birçok teknolojik cihazla ügili projelerimiz var.”

Nevin İl: “1989'dan bu yana iş hayatındayım, 16 yıldır da sanayiciyim. Boya tesisimiz var. Bölgedeki en büyük tesislerden birini iki kadın ortak yönetiyoruz. 2014'ten bu yana boya sektöründeyiz. Mal temininde yaşadığımız sıkıntılar bizi bu sektöre yönlendirdi. Örnek olmak istedik. Kadın istihdamına da özel önem verdik ve şu anda yüzde 30 seviyesindeyiz. Erkek egemen bir sektöre girdik. 2007 yılında üretime geçtik, 2014 yılında markalaştık. İki ortak 45 ile ürün gönderiyoruz. İran'a ihracat, Avrupa'ya açılım da gündemimizde.”

Helin Tan: “İşletme mezunuyum. Okulu bitirdikten sonra önce ailemle tekstil işine girdik. Sonra kendi şirketimi açtım. Bir perakende zincir mağazanın bayisiyim. 2011 yılından bu yana kendi işimi yapıyorum. Bir yerde çalışmaktansa kendi işimi yapmak istedim ve yola öyle çıktım.”

Defne Eyyubi: “İngilizce öğretmeni ve idareciyim. Yüksek lisans yaptım. Bir devlet okulunda idarecilik yapıyorum. 22 yülık öğretmenim. Meslek hayatıma Diyarbakır'da başladım, burada da devam ediyorum.”

Seda Berakatoğlu: “İşletme mezunuyum. Washington'da eğitim aldım. Ailem inşaatçı. Aynı zamanda mermer sektörüne de girdiler. Ben de onlarla çalıştım. 2009'da ise iş kollarından mermer sektöründe karar kıldım. 'Erkek egemen sektör' algısının yıkılmasında katkımın olduğunu düşünüyorum. Bir erkeğin yapabileceği her çalışmayı yapıyorum. Ocaklara gidiyorum, bütün fuarlara katılıyorum. Ben kendi şirketimde, kadın istihdamına çok önem veriyorum ve şartlarını iyileştirmeye çalışıyorum. Pazarlama biriminde kadınlarımız çalışıyor, iki ocaktan sorumlu mühendisimiz de kadın. Arabalarına atlıyorlar, yeri geldiğinde topuklu ayakkabılarını çıkarıp, lastiklerini giyiyorlar. Aynı zamanda Genç Girişimciler Kurulu Başkan Yardımcısı'yım.”

Merve Ava: “Mimarlık sektöründeyim. İki yıl önce Başkent Üniversitesi'nden mezun oldum. Kendi işimi kurdum. Şu anda hem home ofis çalışıyorum, hem de krizi fırsata çevirdim, çeşitli eğitimler alıyorum.”

Filiz Ekingen: “12 yıl tıbbi mümessillik yaptım. Bana çok şey kattı, 8 yıl restoran işletmeciliği yaptım. Daha sonra da eğitim sektörüne girdim. Diyarbakır Amerikan Kültür Kolejleri kurucu müdürüyüm. Eğitim sektörüne girişim dershanecilikle oldu. Dershaneler kapanmaya başlayınca okula döndüm. 140 öğrencimiz var. İlkokul, ortaokul ve anaokulu bölümü olan okulumuzda butik eğitim veriyoruz. 14 kişilik sınıflarda İngilizce ağırlıklı çalışmalar yapıyoruz. Fidan Bozdoğan: ' Bilişim sektöründeyim. Yazılım ağırlıklı olarak çalışıyorum. 1999'dan bu yana bu sektördeyim. Çeşitli firmaların iş ortağıyım. KOBİ'lere donanım desteği veriyorum. Aslında işletme mezunuyum. Ama bilişimi çok seviyorum. Bunun için Mersin Üniversitesi Bilgisayar Programcılığı da okudum. Ailede de girişimcilik var. Esnaf bir babanın kızıyım. Kız kardeşimin güzellik salonu var.”

Özlem Külahçı: “Çalışma hayatına Diyarbakır'da basın sektörüyle başladım. 15 yılı aşkın bir süre bu sektörün tüm departmanlarında çalıştım. Daha sonra kendi işimi yapmaya karar verdim. KOSGEB’den destek alarak Hatay'da ev yemekleri konseptinde bir işletme açtım. Diyarbakır'a dönüş kararım aldığım zamanda reçel işine girdim. Önce bir yer kiraladım. Yanımda yardımcı olacak bir kadın arkadaşım daha vardı. Ve derken işte şimdi iki yılı doldu. O gün iki kadındık bugün ise daimi çalışan olarak tam on kadınla yolumuza devam ediyoruz.”