98
72. GENEL KURUL
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği •
www.tobb.org.trharitasınıaçıklamıştır.Buyolharitası; faizveTürkLirası likiditesi,döviz likiditesi vefinansal
istikrara yönelik politikalar olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Bu çerçevede para
politikasında sadeleştirmeye gidileceği, faiz koridorunun daraltılacağı ve bir hafta vadeli
repo ihale faiz oranı etrafında daha simetrik bir hale getirileceği bildirilmiştir. Türk Lirası
likiditesiyle ilgili olarak da 23 Eylül 2015 tarihinden itibaren piyasa yapıcı bankalara repo
işlemleri yoluyla tanınan borçlanma imkanı faiz oranı uygulaması kaldırılmış ve Türk
Lirası işlemlerinin teminat koşullarında sadeleşmeye gidilmiştir.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası finansal istikrarı destekleyici, döviz likiditesini
dengeleyici mevcut para politikasındaki sıkı duruşunu yıl sonuna kadar sürdürmüş
ve faiz oranlarında değişiklik yapmamıştır.
2015 yılı içinde uygulanan sıkı para politikası uygulamaları çerçevesinde, 2014
yılına göre M1 para arzının alt kalemi olan dolaşımdaki para % 22,0’lık artışla
94.465 milyon TL’ye, vadesiz TL mevduat % 17,4’lük artışla 123.368 milyon TL’ye,
vadesiz yabancı para cinsinden mevduat % 35,9’luk artışla 94.477 milyon TL’ye
yükselmiştir.
TÜFE’nin 2015 yılında % 8,8 arttığı dikkate alındığında reel olarak
dolaşımdaki paranın % 12,1, vadesiz TL mevduatın % 7,9, vadesiz yabancı para
cinsinden mevduatın da % 24,9 arttığı görülmektedir. Böylece dar tanımlı para arzı
M1 nominal olarak % 23,9’luk artışla 312.309 milyon TL’ye yükselirken, reel olarak
da % 13,9 büyüme kaydetmiştir (Tablo 66, Grafik 35).
Tablo 66. Para Arzları
(1)
(Bin TL)
Değişim (%)
Para Arzları
2013
2014
2015 2014 2015
M1
225.330.535 251.991.723 312.309.477 11,8 23,9
Dolaşımdaki para
67.755.894
77.420.141
94.464.630 14,3 22,0
Vadesiz mevduat (TL)
94.575.852 105.042.324 123.367.891 11,1 17,4
Vadesiz mevduat (YP)
62.998.789
69.529.257
94.476.956 10,4 35,9
M2
910.052.031 1.018.546.164 1.206.005.294 11,9 18,4
Vadeli mevduat (TL)
460.981.473 507.414.932 539.139.399 10,1
6,3
Vadeli mevduat (YP)
223.740.023 259.139.509 354.556.418 15,8 36,8
M3
950.979.183 1.063.151.797 1.249.183.770 11,8 17,5
Repo
5.672.097
6.280.778
5.043.518 10,7 -19,7
Para piyasası fonları
11.229.143
13.091.779
12.563.088 16,6
-4,0
İhraç edilen menkul değerler
24.025.912
25.233.077
25.571.870
5,0
1,3
Kaynak: TCMB.
(1): Veriler yılın son Cuma günü itibarıyladır.
YP: Yabancı para.