15
EKONOMİK RAPOR - 2015
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği •
www.tobb.org.tr2015 yılı tahminlerine göre; dünya genelinde ihracatta yaklaşık % 3,4’lük bir artış
yaşanmıştır. Gelişmiş ülkelerin toplam ihracat – GSYH oranlarındaki artış 2014’e
benzer bir tablo çizmiştir. Gelişmiş ülkeler içinde ABD, Japonya ve Kanada ihracat
artış hızları 2014 yılına göre azalmış, gelişmiş ülkelerin toplam artış hızının da
altında kalmıştır. Euro bölgesinde ihracat hızının geçen yıla göre yaklaşık 0,8 puan
artarak % 4,6 olması beklenirken, Yunanistan dışında kalan bölge ülkelerinin ihracat
hızlarını yükselttiği görülmektedir. Euro bölgesinde ihracat artış hızında en yüksek
artışın 3,5 puan ile Fransa’da olması beklenmektedir. Yunan ekonomisi 16 puanlık
bir ivme kaybıyla ihracatında büyük bir gerileme yaşamış, ihracatın GSYH’ye oranı
% 7,0 küçülmüştür. Gelişmekte olan Asya ekonomilerinin ihracat hızlarında görülen
ivme kaybını, gelişmekte olan ülke gruplarında ve Latin Amerika-Karayip bölgesinde
azalan fiyatlar sonucu artan ihracat artışı açıklamaktadır. Tahminlere göre; Rusya
ve Çin’in ihracat hızlarında düşüş olurken; Hindistan’ın, Brezilya’nın, Meksika’nın
ihracat hızı ivme kazanmıştır. 2015 yılında gelişmekte olan ülkeler arasında ihracatı
azalan ülkeler; % 2,2’lik ihracat kaybı ile Rusya ve % 0,5’lik kayıp ile Türkiye olmuştur.
2015 yılı tahminlerine göre; dünya genelinde ithalatta yaklaşık % 3,0’lük bir artış
yaşanmıştır. Gelişmekte olan ülkelerin yaşadığı sorunlar; dünya ithalat hacminin artış
ivmesini 2014 yılına göre 0,5 puan azaltmıştır. Gelişmiş ülkelerin ithalat artış oranı 2014
yılında % 3,4 iken 2015 yılı tahmininde % 4,0’a yükselmiş, gelişmekte olan ülkelerin
ithalat artış oranı ise düşüş eğilimini sürdürerek % 3,6’dan % 1,3’e düşmüştür.
Euro bölgesi ithalatı 2014 yılında % 4,2 artarken, 2015 yılında % 4,9’luk bir artış
gösterdiği tahmin edilmiştir. İtalya’nın ithalatı % 5,1 artarken, Yunanistan’ın ithalatı
% 2,1 azalmış, İspanya % 7,4 ile bölge ülkeleri içinde ithalatı en çok artan ülke
olmuştur. Almanya % 5,6 ve Fransa % 5,4 oranında ithalatını büyüterek, 2014 yılına
göre yaklaşık 1,5 puanlık ivme kazanmıştır. Gelişmiş ülkeler içinde ABD % 5,9 ile
ithalatı en çok artan ülke olmuştur. Aynı grupta Japonya ve Kanada ithalatı 2014
yılından bu yana kayda değer bir artış göstermemiştir. Gelişmekte olan ülkelerden
Rusya’da yaşanmakta olan sıkıntılar ve ekonomik durgunluk ithalata da yansımıştır.
2014 yılında yaklaşık % 7,0 küçülen ithalat, 2015 yılında büyük bir kayıp ile % 31,2
azalmıştır. Hindistan’ın 2014 yılında % 6,1 artan ithalatı 2015 yılında % 11,1 artmıştır.
1.7 Cari İşlemler Dengesi
Ülkeler küresel dengesizlik ve finansal kriz dönemininmirası olarak krizin oluşturduğu
dışsal bağımlılıklarla yüzleşmeden cari açık sorununa odaklanmışlardır. Birçok ülke
cari işlemler dengesinde düzeltmeye gitmesine rağmen zayıf/negatif büyüme ve
durgun enflasyon, ülkelerin net dış durumlarını sistematik bir şekilde iyileştirmelerini
engelleyerek, kademeli iyileşmeye izin vermiştir.
2014 yılında gelişmiş ülkelerde GSYH’nin % 0,4’ü olan cari işlemler fazlasının, 2015
yılında 0,1 puan artarak % 0,5’e yükselmesi beklenmektedir. 2015 yılında gelişmekte
olan ülkelerde ibre tersine dönerek GSYH’nin % 0,1’i oranında cari açık, gelişmekte
olan Asya ekonomilerinde de % 2,0’si oranında cari işlemler fazlası verilmiştir. Latin
Amerika ve Karayip ülkeleri cari açık vermeye devam etmiş, cari açıkta 0,3 puanlık
bir artış da olmuştur (Tablo 8, Grafik 4).