173 / 260
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği • www.
tobb.org.tr153
EKONOMİK RAPOR - 2016
Doğrudan yatırımlar 2016 yılında büyük ölçüde azalış göstermiştir. En önemli yatırım
bölgesi olanAvrupa ülkelerindeki yavaş büyüme, varlık fiyatlarının toparlanmaya başlaması,
komşu ülkelerde devam eden jeopolitik ve siyasi sorunlar yatırımları olumsuz etkilemiştir.
2015 yılına göre doğrudan yabancı yatırımlar 3.339 milyon dolar azalarak 9.116 milyon
dolara gerilemiştir.
2015 yılında 15.719 milyon dolar çıkış olan portföy yatırımları kaleminde, 2016 yılında
6.356 milyon dolar giriş yaşanmıştır.
Diğer yatırımlar kaleminin cari açığın finansmanına yaptığı katkı da 2015 yılına göre azalmış
ve 2015 yılında 13.374 milyon dolar olan diğer yatırımlar kaleminde kaydedilen giriş, 2016
yılında 6.685 milyon dolara gerilemiştir.
2015 yılında 11.831 milyon dolar azalan resmi rezervler, 2016 yılında 813 milyon dolar artış
göstermiştir.
Cari işlemler ile net hata ve noksan kalemleri toplamı olarak tanımlanan dış finansman
ihtiyacı, 2016 yılında 21.367 milyon dolara gerilemiştir. Net hata ve noksan kalemi 11.235
milyon dolar ile cari açığının finansmanına önemli oranda katkıda bulunmuştur.
1.5.3 Uluslararası Doğrudan Yatırımlar
Doğrudan yabancı sermaye yatırımları, özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından oldukça
önemlidir. Gelişmekte olan ülkeler mümkün olduğu kadar yüksek oranlarda yabancı
sermayeyi ülkelerine çekmeye çaba gösterirler. Bir ülkenin yoğun yabancı sermaye
çekebilmesi için, diğer ülkelere göre daha cazip ekonomik koşullara sahip olması, siyasal
ve ekonomik istikrarın bulunması gereklidir.
Doğrudan yabancı sermaye yatırımları ülkemiz açısından da büyük önem taşımakta, milli
gelir, istihdam, ar-ge faaliyetleri, ihracat gibi alanlara olumlu katkı sağlamaktadır. Küresel
ekonomideki belirsizliğin beraberinde risk iştahında azalmayı getirmesi, yatırımcıların
temkinli duruşu tercih etmesi özellikle gelişmekte olan ülkelere olan yabancı sermaye
akımlarını yavaşlatmıştır. 2016 yılında Türkiye’nin yurt içinde ve yurt dışı kaynaklı olmak
üzere yaşadığı olumsuzluklar, 2015 yılında rekor düzeyde artış gösteren doğrudan
yatırımların büyük ölçüde düşmesine neden olmuştur. S&P ve Moody’s derecelendirme
kuruluşlarının Jeopolitik ve yurtiçindeki siyasi ortamdan kaynaklanan risklere dikkat çekerek,
Türkiye’nin notunu “yatırım yapılabilir” seviyesinin altına çekmesi de yabancı yatırımları
olumsuz etkilemiştir.