TÜRKİYE DEMİR VE DEMİRDIŞI METALLERMECLİSİ RAPORU 2016
29
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /
www.tobb.org.trçelik piyasalarındaki dalgalanmaların tahribatını asgariye indirmek amacıyla, koruma
önlemlerini uygulamaya aktardıkları ve söz konusu uygulamaların, Türkiye gibi önlem
almayan piyasaları hedef haline getirdiği gözlenmektedir. Bu durum, önlem alma
konusunda geç kalan ülkelerde tesis kapanışları ve iflasların yaşanmaya başlaması
sonucunu doğurmuştur. İngiltere’nin köklü çelik üreticileri, ithal ucuz çeliklerle
rekabet edemedikleri için iflas etmiştir. Türk çelik sektöründe de bazı kuruluşlar
sıkıntılı günler geçirmektedir.
Söz konusu çarpıcı göstergelere rağmen, en fazla ithalatın olduğu sıcak yassı hadde
ürünlerinde damping soruşturması konusunda gerekli adımları atmayan ekonomiden
sorumlu birimlerin, 2016 yılı ithalat rejiminde, çelik sanayiinin korunmasına yönelik
bir düzenleme de yapmaması, sektörün yaşadığı sıkıntıların yeterince algılanamadığını
ortaya koymaktadır. Özellikle Dahilde İşleme Rejimi ve gümrük vergileri konusunda
adım atılmaması, çelik sektörümüzü dünyadaki dampingli ve devlet destekli çeliğin
daha fazla hedefi haline getirmiştir.
Türkiye’nin toplam çelik ürünleri ithalatının % 48 oranında artışla, 11.9 milyon
tondan, 17.6 milyon tona çıktığı 2012-2016 döneminde, haksız rekabete neden olan
ithal ürünlerin girişinin sınırlandırılmasına karşı etkili bir önlem alınamamış olması
nedeniyle, bazı ülkelerden yapılan ithalatta ciddi yükselişler gözlenmiştir. Türkiye’nin
en fazla çelik ürünleri ithalatı yaptığı ülke konumunda bulunan Rusya’dan yapılan
ithalat ikiye katlanırken, Türkiye’ye yönelik çelik ürünleri ihracatı %437 oranında
artış gösteren Çin en büyük üçüncü tedarikçi konumuna, imzalanmış bulunan Serbest
Ticaret Anlaşması’nın da desteği ile, ihracatı % 409 oranında artış gösteren Güney
Kore dördüncü sıraya ve ihracatını % 809 oranında arttıran Brezilya beşinci sıraya
yükselmiştir. Çin, Güney Kore ve Brezilya Türkiye’nin çelik ithalatında yeni büyük
tedarik kaynakları olarak ortaya çıkarken, önümüzdeki yıllarda İran’ın da Türkiye’ye
yönelik çelik ihracatını arttıracağı ve tedarikçiler arasında üst sıralara tırmanacağı,
ayrıca Hindistan’ın da dünyada ve bölgemizde yeni bir güç olarak ortaya çıkacağı
tahmin edilmektedir.
Avrupa Birliği’nde yerleşik çelik üreticileri, AB piyasasında % 25’e ulaşan ithal çelik
ürünlerinin toplam çelik tüketimi içerisindeki payından ciddi ölçüde şikayet eder iken,
Türkiye’de bu oranın 2016 yılında % 51’e ulaşmış olması, durumun vahametini net bir
şekilde ortaya koymuş bulunmaktadır.