Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Toplantının ilk gündem maddesi kapsamında İklim Kanun Taslağı ve güncel Emisyon Ticareti Sistemi (ETS) çalışmaları görüşüldü. İklim Değişikliği Başkanlığı Karbon Fiyatlandırma Daire Başkanı Eyüp Kaan Moralı; 2022 yılında düzenlenen İklim Şurası’nda ortaya çıkan 217 tavsiye kararın, hazırlanan İklim Kanunu taslağına büyük oranda entegre edildiği bilgisini verdi. İklim Kanunu ile birlikte; iklim hukukuna ilişkin temel ilkelerin ve temel yaklaşımın ortaya konulması, azaltım ve uyum hedefleri ile planlama ve uygulama araçlarının hukuki altyapısının yasal zemine oturtturulması, Emisyon Ticaret Sisteminin kurulması, iklim finansmanını ve teşviklerin oluşturulmasının hedeflendiğini belirtti. Bunun yanında, 16 Ağustos 2023 tarihinde yapılan YOİKK toplantısında nihai metnin tekrar görüşe açıldığını ifade etti. Moralı sunumunda; ETS ile ilgili olarak; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı uhdesinde ilgili Bakanlıkların Bakan Yardımcıları, Strateji ve Bütçe Başkan Yardımcısı, Sermaye Piyasası Kurulu Başkanı ve İklim Değişikliği Başkanı katılımıyla Karbon Piyasası Kurulu kurulmasının öngörüldüğünü belirtti.

Daha sonra gündem maddesi kapsamında; Meclis bünyesinde oluşturulan Çevre Çalışma Komisyonu Başkanı Filiz Tezakıl tarafından Geri Kazanım Katılım Payı Uygulaması (GEKAP) ile ilgili gelişmeler gündeme taşındı. GEKAP ile yapılan değişiklikler ve tutar arttırımı ile dayanıklı tüketim malları sektörü dahil ihracat odaklı sektörlerin üzerinde ciddi maliyet baskısı oluştuğu, uygulama kapsamında halihazırda firmaların hem Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların (AEEE) Yönetimi Hakkında Yönetmelik’e yönelik yükümlülüklerini yerine getirirken hem de GEKAP ödemesi yapmak zorunda kaldığını hatırlattı. 2 Ağustos 2023 tarihli son düzenleme ile GEKAP tutarlarının 1 Ağustos 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere %100 oranında arttırıldığına dikkat çekerek, önümüzdeki süreçte sektörün beklentisinin, öncelikle mevzuattaki mükerrer yükümlülüklerin kaldırılması ve GEKAP uygulamasının ülkemizin çevrenin korunmasına yönelik uzun vadeli hedefleri açısından gözden geçirilmesi olduğunu belirtti.

Toplantıda son olarak, Arçelik Ticaret Politikaları Kıdemli Lideri Arda Önkök tarafından AB Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ile ilgili gelişmelerden bahsedildi. 17 Ağustos 2023 tarihinde kabul edilen Geçiş Dönemi Raporlama Yükümlülüğü Uygulama Tüzüğü kapsamında; AB’de yerleşik ithalatçılar tarafından, yılın her üç ayında, takip eden ayın sonuna kadar kapsam dahilinde yapılan ithalatlara ilişkin detaylı raporlamalar yapılacağını ifade etti. Raporlama yükümlülüğü ithalatçılarda olsa da rapora temel teşkil eden bilgilerin üretici/ihracatçı tarafından sağlanacağı bilgisini verdi. Özellikle raporlamada ve 2026 yılı itibariyle mali yükümlülüğün gelmesiyle, ülkemizde tesis edilmesi planlanan ETS’nin öneminin de görüleceğini belirtti.