Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Adalet Bakanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Samsun Ticaret ve Sanayi Odası (TSO) ve Samsun Barosu işbirliğinde, “Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk ve İş Alemine Faydaları” adı altında bir toplantı düzenlendi. Samsun TSO Davut Altan Meclis Salonu'nda gerçekleştirilen toplantıya Samsun Vali Yardımcısı Hakan Kubalı, Yargıtay Üyesi Mehmet Osmanoğlu, Bölge Adliyeleri Başsavcısı Fahri Günay, Bölge İdare Mahkeme Başkanı Mustafa Koçak, Samsun TSO Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, Samsun Baro Başkanı Av. Kerami Gürbüz, işadamları ve çok sayıda davetli katıldı. Türk Hukuk Sisteminde Arabuluculuk ve Arabuluculun Ticari Uyuşmazlıklarında Uygulama Alanı konusunda programa konuşmacı olarak; Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar ve Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Uzman Alper Bulur katıldı.

-Murzioğlu: "Arabuluculuğun tohumları bizim topraklarımızda atıldı"

Toplantının başında bir konuşma yapan Samsun TSO Başkanı Salih Zeki Murzioğlu, iş dünyasına etki edecek pek çok konuda sıklıkla bilgilendirme toplantıları düzediklerini söyledi. Murzioğlu, “Bugün ise hem iş dünyası hem de hukuk alemi için yeni bir konu hakkında sizlerle beraberiz. Gelmeden önce kısa bir araştırma yaptım konuyla ilgili. Arabuluculuk, her ne kadar bizim için çok yeni bir uyuşmazlık çözümü olsa da, aslında yeni keşfedilmiş bir şey değil. Anlaşmazlıkların çözüme bağlanmasında en evrensel, en eşitlikçi, en barışçı bu yöntemin tarihçesi 4 bin yıl kadar önceye dayanmaktadır. Arabuluculuğun ilk tohumları bizim bugün üzerinde yaşadığımız bu coğrafyanın da dahil olduğu yani Mezopotamya’da ve Sümer uygarlığında atılmıştır. Medeni ve ticari bağlamda, yani profesyonel anlamda ise ilk kez Amerika Birleşik Devletleri’nde 1913 yılında işçi-işveren anlaşmazlıklarında kullanılmaya başlanılmış ve giderek kurumsallaşmıştır. Halen yaygın bir şekilde kullanılan ülkelerin başında gelmektedir. Günümüzde etkili, ucuz, barışçıl bir alternatif uyuşmazlık çözüm aracı olan arabuluculuk sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde değil, Hindistan, Pakistan Hong Kong, Singapur, Kore, Latin Amerika, Kenya, Somali, İsrail, Yeni Zelanda, Avustralya, başta Avrupa Birliği’ne üye ülkeler olmak üzere kıta Avrupa’sı ülkelerine kadar pek çok ülkede yaygın biçimde kullanılmaktadır. Hak odaklı değil, menfaat odaklı bir araç olan arabuluculuk, doğru bir ortak payda bulabilmek amacıyla, tarafların çıkarlarının genişletilebilmesinin yolunu bulma biçimidir. Yani kazan kazan anlayışının hukuk sisteminde vücut bulmuş halidir" dedi.

-1032 uyuşmazlık anlaşmayla tamamlandı

Ticaret yapan insanlar için en kıymetli sermayenin zaman olduğunu vurgulayan Başkan Murzioğlu, "En değerli ve kaybedildiğinde de geri dönüşümü olmayan kavram da ticari itibardır. Maalesef yargıdaki yığılma, davaların çok uzun vadede sonuçlanmasına sebep olmaktadır. İstatistiklere göre ticaret mahkemelerinde bir davanın ortalama 311, iş mahkemelerinde 381, fikri ve sinai haklarda ise 425 gün sürmektedir. Yani adalet geç gelmektedir ki, ticaretin bu anlamda tahammülü yoktur. Dünya sorunlarını yıllardır bu yöntemle çözüyor. Biz bu anlamda çok zaman kaybettik. Çatı kuruluşumuz Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin bu konudaki girişimlerini büyük anlam taşıyor. Çünkü uzun süren yargılamadan herkes zarar görüyor. Kasım 2013 - Ekim 2015 tarihleri arasında Samsun’un da dahil olduğu 26 ilde bin 53 uyuşmazlığın bin 32’si anlaşma sağlanarak çözüme kavuşturuldu. Temennim bu yöntemin yaygınlaşmasıdır. Netice itibari ile uyuşmazlık demek anlaşamamazlık, bir beşeri münasebet yoksunluğu ve maalesef bir süreç içerisinde mahkeme koridorlarında yıpranmak demektir" diye konuştu.

-Gürbüz: “Samsun’da 38 arabulucu var”

Geciken adaletin adalet olmadığını söyleyen Samsun Baro Başkanı Av. Kerami Gürbüz, "Daha uç ifadeyle geciken adalet, adalet tesis etmek yerine bir zulme dönüşebilir. Bu bakımdan bütün hak sahiplerinin, hak arayan insanların, kurumların o hakları kısa zamanda kendilerine teslim edilmeli. Bunun için alternatif yöntemleri hayata geçirmemiz gerekir. Arabuluculuk kanunu bunun için önemli. Türkiye'de arabuluculuk 2013 yılında hayata geçirildi. Samsun'da da tamamı Samsun Barosu'na üye 38 arabulucu arkadaşımız görev yapıyor" ifadelerini kullandı.

-Öztatar: "Anlaşmazlığa düşenler artık mahkemeye gitmek zorunda değil"

160 ülkede arabuluculuk uygulamasının uygulandığını söyleyen Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genenel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, "Türkiye olarak bizde 161. ülke olarak bu sisteme dahil olduk. ABD'de bu sistem 1970'lerde başladı. Avrupa'da ise Yunanistan 3 sene önce bu sisteme girdi. Anlaşmazlığa düşen taraflar artık bir mahkemeye gitmek zorunda değil. Taraflar anlaşmazlığı düştüğünde bir arabulucunun yardımıyla sorunlarını barışçıl bir yolla çözebilirler" şeklinde konuştu. Öztatar şunları söyledi: “ ‘Arabuluculuk nedir’ diye sorduğumuz da hukuki uyuşmazlıklarda, alacak, tazminat, kiracı davasında, işçi işveren arasında ve ticari konulardaki uyuşmazlıklarda tarafsız olarak arabulucu tarafların kendi kararlarını kendilerinin vermelerini sağlayan sistemdir. Arabuluculuğun bir hakimden bir hakemden en büyük farkı tarafların kendi kararlarını kendileri vermeleridir. Şu ana kadar 2 bin 100 arabulucumuz oldu. 71 ilimizde arabulucumuz var. Samsun’daki bir arabulucumuz da Şırnak'ta bir arabuluculuk dükkanı açarak arabuluculuk yapabilir. Şu ana kadar en fazla çözdüğümüz davalar işçi davaları oldu.”

Toplantı, Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden Uzman Alper Bulur’un yaptığı sunumdan sonra sona erdi. Toplantının ardından ise, Samsun TSO Yönetim Kurulu Başkanı Salih Zeki Murzioğlu ve Samsun Baro Başkanı Av. Kerami Gürbüz, Öztatar ve Bulur’a anı takdiminde bulundu.