Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Toplantıda, Yavuz ve Eshagh’ın yanı sıra, TOBB Sanayi Odaları Konseyi Başkanı ve Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir, Tahran Ticaret Sanayiler ve Madenler Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mohammad Reza Bahraman ile Tahran Ticaret Sanayiler ve Madenler Odası Ulaştırma Komisyonu Başkanı Masoud Khansari de yer aldı.

TOBB Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Faik Yavuz burada yaptığı konuşmada, dünyada 3 yıldır alışık olunmayan ölçüde bir değişim yaşandığından söz etti. Bu coğrafyanın ortasında yer alan iki ülke ülkenin iş dünyası olarak, bu değişim sürecini çok iyi analiz etmek zorunda olduklarını vurgulayan Yavuz, “Bu küresel değişim sürecinden güçlü olarak çıkmak bizim elimizde. Bununu yolu, aramızdaki güçlü kültürel ve tarihi bağları, kardeşlik bağını, daha fazla kazanca dönüştürmekten geçiyor. Bu güçlü rüzgarın karşısında durmak için bölgemizi bir huzur, istikrar ve refah alanı yapmak zorundayız. Bunun yolu daha fazla işbirliğinden, daha fazla ticaretten ve daha fazla karşılıklı yatırımlardan geçiyor. Aksi halde, aynı kıbleye yönelen bölge ülkeleri olarak, hem huzurumuzu, hem zenginliğimizi kaybeder, istikrarı asla yakalamayız” dedi.

-“Hiçbir ülkenin kaderi sadece kendi elinde değil”

Avrupa Birliği’ndeki krizin, hiçbir ülkenin kaderinin sadece kendi elinde olmadığını gösterdiğini anlatan Faik Yavuz  “Avrupa Birliği, Yunanistan gibi nispeten küçük bir ekonomiyi bile, kendi kaderine bırakamıyor. Çünkü biliyorlar ki, aynı coğrafyada yaşayan,  aynı çıkarlara sahip ülkeler, ya hep birlikte kazanırlar, ya da hep birlikte kaybederler. İşte bu yüzden, bu coğrafyanın büyük ülkeleri olarak biz de, ya birlikte kazanacağız, ya da birlikte kaybedeğiz. Biz Türk iş dünyası olarak, seçimimizi kazanmaktan yana yaptık” diye konuştu.

-Hedef 30 milyar dolarlık ticaret

Dünyada zengin olan ülkelerin komşuları ve bölgeleri ile zengin olduklarını açıklayan Yavuz ABD ve Çin örneklerini verdi.

Türkiye ve İran arasındaki ticaret hacmi hedefinin 30 milyar dolar olduğunu hatırlatan Yavuz şunları söyledi: “Türkiye ile İran arasındaki ticaret rakamları her geçen yıl daha da büyüyor. 2010 yılına oranla, İran’a olan ihracatımız %15 ve İran’dan olan ithalatımız ise %60 oranında artmıştır. Toplamda 16 milyar dolar gibi oldukça yüksek bir ticaret hacmine ulaştık.

Ama açık söylüyorum değişim çok hızlı, bizim de çok daha hızlı yol almamız lazım. Çünkü önümüzdeki süreçte Türkiye-İran ilişkileri sadece bölgenin değil, dünya ekonomi ve siyasetinin şekillenmesinde çok büyük rol oynayacak.

İran’la işbirliğimizin geliştirilmesi, Türk özel sektörü olarak bizim de öncelikli hedeflerimizdendir

Türkiye ve İran uzmanlaşmış oldukları sektörlerde ve alanlarda birbirlerini tamamlayabilir. Dahası, Türkiye ve İran’da veya 3. ülkelerde yapacakları ortaklıklarla, uluslararası piyasalardan daha fazla pay alabilirler.

TOBB olarak bunun bilincindeyiz. İran Ticaret, Sanayi ve Madenler Odası ile köklü ve yakın bir işbirliği içindeyiz.

Hem Başkan Yardımcılığını yürüttüğümüz İslam Ticaret ve Sanayi Odası hem de kurucusu olduğumuz, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret ve Sanayi Odası’nda, değerli dostumuz Dr. Muhammed Nahavandian ile ortak platformları paylaşıyoruz. Bu platformlardaki işbirliğimiz de giderek gelişmektedir.”

-Türkiye bir sanayi devi

Türkiye ekonomisi hakkında da konuk heyete bilgi veren Yavuz şu ifadeleri kullandı:

“2010 yılında yüzde 8,9’luk büyüme performansı ile Avrupa’nın en hızlı büyüyen ülkesi olan Türkiye, küresel kriz döneminde dünyada kredi notu artan 7 ülkeden biri olmuştur. Türkiye, 2011 yılının ilk üç çeyreğinde ise 9,6’lık büyüme oranı ile, dünyanın en hızlı büyüyen ülkesidir.

Bugün, İtalya ve Çin’in arasındaki en büyük sanayi üretim kapasitesine sahip olan Türkiye, dünyanın en büyük 17. ve Avrupa’nın en büyük 6. ekonomisidir. Bundan 50 yıl önce bizim vatandaşlarımız iş bulmak için Avrupa’ya göç ediyordu. Şimdi Yunanlı gençler iş bulmak ümidi ile Türkçe öğreniyor, Türkiye’deki firmalara iş başvurusu yapıyorlar.

Ülkemiz son beş yılda gerçekleşen ekonomik reform süreci ile yabancı sermaye için cazip hale gelmekle kalmamış, bu süreçte 50 milyar dolardan fazla yabancı yatırım çekmiştir. Yabancı yatırımcının önündeki engeller kaldırılmış, yatırım ortamı iyileştirilmiştir.

Bu çerçevede, İranlı iş adamları ile ortak yatırımlar yapmak ve İran’la işbirliği yapmak arzusundayız. Dünya çapında ilk 225 uluslararası müteahhitlik firması içindeki Türk firmalarının sayısı 31’e ulaşmış, ABD’nin önüne geçerek, Çin’den sonra ikinciliğe yükselmiştir. İran için de bu hizmetleri vermeye hazırız.”

-İranlı yatırımcılara davet

“İran şirketlerini, biraz önce bahsettiğim tamamlayıcı özelliklerimizi değerlendirerek, ülkemizin yatırım avantajlarından yararlanmaya davet ediyoruz.

Türkiye geçtiğimiz yıl 32 milyondan fazla yabancı turist ağırlamıştır. Dünyanın en çok tercih edilen 6 turizm destinasyonundan birisi haline gelmiştir. 2011 yılında, İran’dan Türkiye’ye 1 milyon 900 bin turist gelmiştir. Ülkemize daha fazla İran’lı turistin gelmesi, ekonomik ilişkilerimizin gelişmesinde de önemli bir adım teşkil edecektir.

Unutmayınız, ülkemiz sadece deniz turizminin değil, kış turizminin, kültür turizminin, yayla turizminin ve sağlık turizminin de merkezidir.

Aynı şekilde, İran’ın da hem tanınırlılığının artması, hem de müthiş kültürel zenginliğinin kazanca da dönüşmesi için, İran’ın turizm altyapısının geliştirilmesinde tesislerin ve restorasyon çalışmalarının yapılmasında işbirliği imkânlarını öğrenmek ve değerlendirmek isteriz.

Öte yandan, Türkiye’nin ikincil enerji üretimi, özellikle çeşitli kaynaklardan elektrik üretme konusunda zengin bir birikimi bulunmaktadır.”

-“Enerjide ortak yatırımlar olabilir”

“Son 5 yılda ortalama yüzde 5 büyüyen İran’ın önümüzdeki dönemde elektrik ihtiyacının hızla artacak olması, İran’da elektrik enerjisi üreten santrallerin arttırılmasını gerektirmektedir. İran’ın artan enerji ihtiyacını karşılamak amacıyla ortak yatırımlar Türk ve İran şirketleri için önemli bir işbirliği fırsatı olacaktır.

Ayrıca, ülkelerimiz arasındaki demiryolunun iyileştirilmesi de ortak çıkarımızadır. Bildiğiniz üzere, İpek Yolunun Yeniden Canlandırılması perspektifinde İran ve Türkiye aynı güzergâhlarda yer almaktadır. Amaçlarımız ortaktır. Unutmayınız, ticaret yolunun, enerji yolunun geçtiği her yerden barışın yolu ve refahın yolu geçer.

İran ve Türkiye arasında yolcu ve yük taşımasının, herhangi bir fark gözetmeksizin cazip hale getirilmesi, ülkelerimiz arasındaki ekonomik ilişkilerin gelişmesi açısından son derece önemlidir. Çünkü biliyoruz ki, İpek Yolu perspektifi kapsamında ülkelerimizin lojistik merkezlere dönüşmesi başta olmak üzere ortak amaçlarımıza ulaşmakta daha başarılı olabiliriz.”

-Özdebir: “Ticaretimizi geliştirebiliriz”

TOBB Sanayi Odaları Konseyi Başkanı ve Ankara Sanayi Odası Başkanı Nurettin Özdebir de konuşmasında Türkiye ve İran’ın bu coğrafyanın iki kadim ülkesi olduğunu ifade ederek, her iki ülke ekonomisinin birbirlerini tamamlayabilir yapıda olduğunu bildirdi.

Özdebir, ticaretin artırılması için kanalların çeşitlendirilmesini istedi. İran’ın çok ciddi potansiyeli bulunduğundan bahseden Özbedir,  “Karşılıklı olarak yatırımlarımızı geliştirebiliriz” diye konuştu.

- Eshagh işbirliği istedi

İran Madenler ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Yahya Ale Eshagh de İran ve Türkiye’nin hemen hemen aynı oranda nüfusa sahip olduğuna işaret ederek, üretim bakımından Türkiye’nin daha büyük bir paya sahip olduğunu söyledi. Eshagh, İran’da özelleştirme konusunda yapılan çalışmaları anlatırken, “150 milyar dolara yakın, kamuya ait şirketlerimiz özelleştiriliyor” dedi.

İş ortamını iyileştirmek ve yabancı sermaye çekebilmek için çalışmalar yaptıklarından söz eden Eshagh, iki ülkenin birbirini nasıl tamamlayabileceği üzerine düşündüklerini ifade etti.

Çelik ve otomotiv konusunda işbirliği yapılabileceğini kaydeden Eshagh, İran’ın madencilik, petrokimya ve enerji konularında ileriye dönük projelerine değindi.

Kendilerine çok ağır ve adaletsiz ambargolar uygulandığını belirten İran Madenler ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Yahya Ale Eshagh, “İran aslında bir penceredir ve bu pencere Türkiye’ye doğru açılmıştır” diye konuştu.

İran’da 18 milyon üniversite öğrencisi bulunduğunu söyleyen Eshagh, başta doğalgaz ve petrol olmak üzere bakır, alüminyum ve cam alanlarında çok önemli kaynakları bulunduğundan bahsetti. Eshagh, dünya petrol rezervinin yüzde 11’inin, doğalgaz rezervinin de yüzde 16’sının İran’da bulunduğunu bildirdi.

Bankacılık alanında da işbirliği istediklerini belirten Eshagh, Türk işadamlarını da İran’a davet etti.