Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

 

 

 

“Biliyorsunuz Türkiye de 2001’de çok büyük bir ekonomik kriz yaşadı. Dünya krizine bağlı olmaksızın kendi içimizden çıkan bir krizdi bu. Biz bu devreyi atlatan Türk iş adamları olarak ortaya çıktık. Aslında bunun önünün açılmasının en önemli noktası; Sayın Başbakanın 16 Mayıs’ta Yunanistan’a yapmış olduğu ziyarettir. Ki bu çerçevede tarihte ilk defa aynı anda 22 tane ticari anlaşma imzalandı Sayın Başbakanın huzurunda. Bu, aslında Türk yatırımcılarının, Türkiye’de ve Yunanistan’da iş yapmak isteyenlerin önünü açan bir fırsattı. Biz de bu çerçevede, 18 Haziran’da Edirne’de Bölgesel İş Konseyi düzenledik. Bölgesel olarak Edirne-Trakya bölgesiyle bize kapı komşusu olan İskece, Gümülcine, Dedeağaç’ı kapsayan bölgede bir araya gelerek iş fırsatlarını ortaya koymak istedik. Dün de katılmış olduğumuz toplantı bunun ikincisiydi, Gümülcine’de düzenlediğimiz toplantı ki yaklaşık 600 iş adamı katıldı. Ben hayret ettim. Gümülcine’de 250’ye yakın Yunan iş adamının, 350’e yakın Türk iş adamının burada bulunması, iki tarafın da müthiş fırsatları ortaya koyduğunu ortaya çıkartıyor. Bu somut bir gerçek. Biz de bunu 2001’de yaşamıştık, fabrikalarımız kapanmıştı. O zaman değerleri çok düşüktü. Bugün de Yunanistan, komşumuz yaşıyor bunu. Bugün tesisleri, üretimleri durmuş durumda. Onun için zor durumda olan tesislere yatırımcı arıyorlar; bunu bizzat gördüm, şahit oldum ve benden yatırımcı talep ettiler. Bu çerçevede hem tecrübemizi ortaya koyduk. Makro ekonomik noktalarda da bizim tecrübelerimizden faydalanmak istediklerini bu ekonomik form sırasında da dile getirdiler. Gerek makro ekonomik istikrara kavuşması açısından, gerekse reel ekonominin ayağa kaldırılması açısından bu taleplere bizzat şahit oldum.”

 

-Hangi alanlarda yatırım yapılabilir?

 

Hisarcıklıoğlu “Türk girişimciler için bu bölgeyi, bu bölgedeki zor durumda olan fabrikaları cazip kılacak birtakım faktörler var mı, hangi alanlarda yatırım yapmalı Türkler Yunanistan’da?” şeklindeki bir soruyu ise şöyle yanıtladı:

 

“Var tabii…Öncelikle iki taraftaki siyasi iradenin çok olumlu olması; birinci önemli olan nokta bu. İkincisi; Türkiye’de yaklaşık 400’ün üzerinde Yunanlı firmanın yatırımı var ki, bunun toplam tutarı 6,5 milyar dolar civarında. Maalesef bizim Türk yatırımcıları, Yunanistan haricinde Balkanlar’da çok aktif olmasına rağmen Balkanlar’daki aktivitesini Yunanistan’da gösteremedi. Yaklaşık 20 tane Türk firmasının yatırımının olduğunu biliyoruz Yunanistan’da. Bu çerçevede özellikle her türlü sektörde fırsatlar var. Aslında kriz, fırsatları da beraberinde getiriyor. Bu fırsatları iyi değerlendirmemiz lazım.

 

-Yunanlı işadamlarıyla girdiğimiz işlerde de başarı hikâyeleri yazıyoruz”

 

Özellikle Yunanistan ekonomisi, hepimizin bildiği gibi hizmet sektörüne dayalı. Ama hizmet sektörünün dışında sanayi de var tabii. Bu sanayi tesislerinin kapanmasını, özellikle Avrupa Birliği içindeki bir Yunanistan’ın tesislerini, gerek Türkiye’ye ihracat yönünde, gerekse Avrupa Birliği’ne veya Avrupa Birliği’nin fırsatlar açtığı diğer ülkelere ihracat noktasında kullanabiliriz. Dış ticaret deyince sadece ithalat ve ihracat diye düşünmemek lazım, bunu aynı zamanda yatırım olarak da düşünüyor olmamız lazım. Bugün Balkanlar’da Yunanistan haricinde 15 bin tane Türk girişimcisi var, yatırım yapmış, müthiş bir fırsat bu. Biz Yunanlı iş adamlarıyla ortak girmiş olduğumuz projelerde de başarı hikâyesi yazıyoruz. Örneğin Umman, Umman’da iki tane dev proje, ki birisi 1,3 milyar dolar, bir tanesi 1,1 milyar dolarlık projeler. Yunanlı meslektaşlarımızla ortak. Türk şirketleriyle Yunan şirketleri ortak girmiş ve almış durumdalar. Yakınlaşmayı sağlamamız lazım. İki tarafın siyasi liderinin açmış olduğu bu yakınlık koridorundan hep beraber ortak geçiyor olmamız lazım, ki komşuyla kurulacak iyi ekonomik ilişkiler gelecekte de siyasetçinin de elini rahatlatır.

 

-Yunanistan bu tip Türk yatırımlarına hazır mı?

 

TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu Banu El’in “Siyasi iklimin iki ülke arasındaki ilişkilerin bu tip yatırımlara çok uygun olduğunu söylediniz. Ama acaba Yunan kamuoyu bu tip yatırımlara, en azından Yunanistan toprakları içerisinde bu tip Türk yatırımlarına hazır mı acaba?” şeklindeki sorusunu şöyle yanıtladı:

 

“İş çevresi buna hazır. Ben bunu bizzat yaşadım. Ben konuşmamda, ‘özellikle karşılıklı iş fırsatlarının değerlendirilmesi noktasında beraber iş yapmak arzumuz var, sizinle beraber, Türkiye olarak Yunanistan’da yatırım yapmak istiyoruz’ deyince alkışlandım. Aslında iş dünyası olarak karşı tarafın müthiş bir ilgisi var. Zaten 250 katılımcıyla ki Yunanistan’ın en geri kalmış bölgesidir biliyorsunuz Gümülcine, İskece, Dedeağaç’ın alındığı Rodopi bölgesi, Türkiye ile iş yapmak istediklerinisomut olarak ortaya koymaları bunun en iyi göstergesi. Ama karşıtlar var mıdır? Vardır tabii.”

 

-Diğer Balkan ülkelerindeki fırsatlar

 

“Yunanistan’ı bir kenara koymadan biraz da Balkanlar genelini de değerlendirelim. Diğer ülkelerde, diğer Balkan ülkelerinde benzer fırsatlar var mı? Örneğin Arnavutluk’ta yanlış hatırlamıyorsam çok ciddi otoyolu projelerini yine Türk müteahhitler yürütmekte. Ama diğer ülkelerde yine bu tip imkanlar ya da sanayi fırsatları söz konusu olabilecek mi?” şeklindeki bir soruya ise TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu şu yanıtı verdi:

 

“Geçen sene Hırvatistan’a yapmış olduğum ziyaret sırasında Hırvatistan Cumhurbaşkanı tarafından kabul edildim. Orada bana bir söz söyledi: “Biz sizden önce Avrupa Birliği’ne gireceğiz, ama bizim gözümüz Türkiye’de” dedi. Bu, aslında Balkanlar’ın bize hangi noktada baktığının en somut göstergesi. Bunu sadece Hırvatistan’da değil Bosna Hersek’te, Sırbistan’da, Makedonya’da, Romanya’da, Bulgaristan’da, Kosova’da da görebiliyorsunuz. Müthiş fırsatlar var. İşte Arnavutluk, biraz önce dediğiniz gibi, Arnavutluk’ta telekomünikasyondan bankacılığa kadar, akaryakıt dağıtımına kadar her sektörde bizim yatırımcılarımız var. Ki bugün sadece Balkanlar’da değil Türk yatırımcıları… Dünyadaki çikolatada dünya markası olan, en büyük markanın sahibi bir Türk yatırımcısı biliyorsunuz, Godiva’nın sahibi bir Türk. Öteki tarafta elektronik piyasasında dünya çapında isim sahibi olmuş, markalaşmış Grundig’in sahibi yine Türk. Bunların aslında iyi değerlendirilmesi lazım. Türk müteşebbisi, sadece ithalat-ihracat yaparak değil; bölgesinde, sadece Balkanlar’da da değil Orta Doğu’da, Orta Asya’da, doğumuzda, her bir yerde fırsatları çok iyi değerlendirerek çok ön plana çıkıyor. Aslında müthiş bir koridor var, fırsat var, her tarafta da müthiş hüsnükabul görüyoruz. Tabii bu siyasi iklimin ekonomik iklimle birleşmesinin en somut göstergesi. Siyaset önümüzü açtıkça, Türk iş adamları da bu kapılardan hızla giriyor olması lazım ki siyasetin getirmiş olduğu dostlukları bizler de fırsata çevirelim.”