16.11.2018 / Ankara
Lefkoşa Ekonomi Forumu’nun da 2014'te kurulduğunu hatırlatan TOBB Başkanı, Forum’un Ada'daki çözüm müzakerelerinde iş dünyasının desteğini vurgulamak açısından önemli bir platform olduğunu söyledi.
TOBB ve Kıbrıs Türk Ticaret Odası tarafından kurulan Türkiye – KKTC Ticaret Odası Forumu tanıtım toplantısı, TOBB İkiz Kuleler’de gerçekleştirildi. Toplantının açılışında, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz, Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu KKTC tarafı Başkanı Mustafa Genç ve Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu Türk Tarafı Başkanı M. Cihat Lokmanoğlu birer konuşma yaptı.
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu burada yaptığı konuşmada, "Türk iş dünyası olarak KKTC'de daha fazla yatırım yapmak ve daha fazla karşılıklı ticaret gerçekleştirmek istiyoruz" ifadesini kullandı.
Hisarcıklıoğlu, Odanın kuruluşunun vizyoner bir adım olduğunu söyledi. Kıbrıs Türk Ticaret Odası’nın, KKTC halkının iktisadi varlık mücadelesinin sembolü olduğunu ifade eden Hisarcıklıoğlu, TOBB'un söz konusu kuruluşla ilişkileri geliştirmeye her zaman önem verdiğini belirtti.
Hisarcıklıoğlu, KKTC halkına uygulanan haksız izolasyonların aşılmasında daima Kıbrıs Türk Ticaret Odası ile birlikte hareket ettiklerini vurgulayarak, "Türkiye ile KKTC arasındaki iktisadi ve ticari ilişkiler, iş dünyamız için son derece önemli. Ekonomi, ticaret, turizm, eğitim, yatırım ikili ilişkilerimizde elbette çok önemli. Türkiye ile KKTC arasındaki kardeşlik ilişkisidir." diye konuştu.
Kıbrıs Türk Sanayi Odası ile de ilişkileri güçlü tuttuklarına işaret eden Hisarcıklıoğlu, iş dünyası olarak Kıbrıs Türklerinin zenginleşmesini istediklerini dile getirdi.
Hisarcıklıoğlu, KKTC ekonomisi için reformların önem taşıdığına dikkati çekerek, "Bundan sonra da Kıbrıs Türklerinin yanında olacağız. KKTC'de adil ve kalıcı çözüm sürecini her zaman desteklemeye devam edeceğiz." ifadesini kullandı.
Doğrudan yabancı yatırımların ekonomik kalkınma için büyük önem taşıdığını anlatan Hisarcıklıoğlu, ülkelerin doğrudan yatırım çekmek için birbiriyle rekabet ettiğini ve düzenlemeler yaptığını bildirdi.
Hisarcıklıoğlu, 2011'de dönemin KKTC hükümetine TOBB ve KKTC iş dünyasıyla bir model önerdiklerini ve Yatırım Danışma Konseyinin kurulduğunu hatırlattı.
KKTC ekonomisi için turizm ve eğitim sektörünün önemli olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, şöyle devam etti:
"KKTC tarım ve sanayisinin gelişmesini, Kıbrıs Türk girişimcisinin daha fazla üretmesini istiyoruz. TOBB olarak, KKTC ekonomisindeki üretim kapasitesinin gelişimine destek olmaya devam edeceğiz. Türk iş dünyası olarak KKTC'de daha fazla yatırım yapmak ve daha fazla karşılıklı ticaret gerçekleştirmek istiyoruz. KKTC'nin Doğu Akdeniz'de bir refah ve istikrar adası olması arzusundayız."
- Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ise, Türk Eximbank'ın Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) yerleşik firmalara da ihracat kredi desteği sağladığını belirterek, "KKTC'deki firmalarımızın bu imkanlardan faydalanmasını diliyoruz. Türk Eximbank'ın kapıları KKTC'li ihracatçılarımıza açıktır." dedi.
Pekcan, alt ve üst yapı projelerinden, turizm ve eğitime kadar pek çok konuda KKTC'nin yanında yer aldıklarını ve almaya devam edeceklerine dikkati çekerek, "Ülkelerimiz arasındaki kardeşlik ve kültür bağından güç bulan ticari ve ekonomik ilişkilerimize daha da güç katmak için çalışıyoruz ve çalışacağız. Kıbrıs Türklerinin refahının artırılmasında, ticaret ve yatırım ortaklıklarımızın öneminin bilincindeyiz. Bu ortaklıkların artırılması için ise STK'lerimize de çok önemli görevler düşüyor." değerlendirmesinde bulundu.
KKTC'de üretilen bütün ürünlerin, Türkiye'ye en ufak bir aksamayla karşılaşmadan ihracı için her türlü desteği verdiklerini vurgulayan Pekcan, KKTC menşeli ürünlerin, Türkiye içinde üretilen ürünlerle aynı muameleyi görmeye devam edeceğinin altını çizdi.
Pekcan, KKTC'den Türkiye'ye yönelik kargo taşımacılığında karşılaşılan beyanname açma yetkisine ilişkin sorunun da talepler doğrultusunda çözüldüğü bilgisini vererek, şöyle konuştu:
"Üçüncü ülkelerden gelip, Türkiye üzerinden KKTC'ye ithal edilen ürünlerde yaşanan sorunların çözümü için ortak çalışmamız devam ediyor. Tüm bu çabalarımızın temelinde KKTC'nin uğradığı haksız ticari ambargolara rağmen, Kıbrıs Türklerinin zengin geleceğine olan inancımız var. İş birliğimiz bununla sınırlı değil. Tüketicinin korunması alanında imzaladığımız protokol var. Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri ile Kıbrıs Türk Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri arasında iş birliği protokolü imzalanmıştır. Bu protokolle Kıbrıs Türk Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Merkez Kooperatifi'nin, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birliklerine ortak olması için gereken düzenleme yapılmaktadır."
- KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami
KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami ise forumun KKTC ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilerin iyileştirilerek ileriye taşınması açısından önem taşıdığını vurgulayarak, şunları söyledi:
"2017 verilerine bakıldığında KKTC yaklaşık 4 milyar dolar gayri safi milli hasılası olan, kişi başına 14 bin dolar milli geliri bulunan bir ekonomi. Bugüne kadar yıllık ortalama büyümemiz yüzde 5 civarında. Geçen yıl KKTC toplam 1,8 milyar dolarlık ithalat gerçekleştirirken ihracatımız ise 105 milyon dolar seviyesinde kaldı. Hedefimiz önümüzdeki 10 yılda kişi başına düşen milli gelirimizi 20 bin doların üzerine çıkarmak."
KKTC'nin ekonomik aktiviteyi arzu edilen seviyeye yükseltmek için yüksek katma değer üreten bir ekonomiye ihtiyaç duyduğunu belirterek Özdil, "Ülkemizin resmi para birimi Türk lirası, dolayısıyla Türk lirasındaki kur dalgaları bizi de etkiliyor. Bu konuda alacağımız tedbirler arasında Türkiye ile müzakere ederek hayata geçirebileceğimiz düzenlemeler de var. KKTC ekonomisinin rekabet gücünün ve yatırım ortamının iyileştirilmesi, yerli üretimin desteklenmesi ve enerji maliyetlerinin düşürülmesi yönünde KKTC ile Türkiye arasındaki iş birliği artırılmalı." ifadelerini kullandı.
- Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu Türk Tarafı Başkanı Cihat Lokmanoğlu
Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu Türk Tarafı Başkanı Cihat Lokmanoğlu da KKTC'nin en önemli ticaret ortağının Türkiye olduğunu belirterek, iki ülke arasındaki gönül bağıyla, ticari ve iktisadi alandaki ortaklıkların ilişkileri daha da güçlendirdiğini bildirdi.
KKTC'ye daha fazla yatırım yapmak istediklerini belirten Lokmanoğlu, "Yatırım Danışma Konseyinin devam etmesi lazım. KKTC'yi yatırımlar açısından daha cazip hale getirelim. KKTC, özellikle Türkiye'den gelen su projesi sonrası tarım ve tarımsal sanayi açısından son derece başarılı olabilir. O alanda da ciddi yatırım fırsatları olduğunu düşünüyoruz." değerlendirmesinde bulundu.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan'a seslenen Lokmanoğlu, "Bize destek olmaya devam edin, taleplerimize açık olun." dedi.
- Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu KKTC Tarafı Başkanı Mustafa Genç
Türkiye-KKTC Ticaret Odası Forumu KKTC Tarafı Başkanı Mustafa Genç, birlikte çalışmak istediklerini ifade ederek, temel gayelerinin KKTC'deki Türk varlığını devam ettirmek olduğunu vurguladı.
"Türkiye'mizin deneyimi, becerisi, teknolojisi ve her türlü desteğini almak zorundayız" diyen Genç, kurulan formun bu desteği almak için büyük bir şans olduğunu dile getirdi.
Genç, KKTC ile Türkiye arasında yaklaşık 1,1 milyar dolar ticaret hacmi olduğuna değinerek, "İki ülke arasındaki ticarette Türk lirası kullanımını yaygınlaştırmak döviz riski gibi risklerin minimize edilmesini sağlayacaktır." diye konuştu.
KKTC'nin Türkiye ile olan ihracatının artırılması gerektiğine işaret eden Genç, Türkiye üzerinden üçüncü ülkelere yapılan ihracatta süreç ve mekanizmaların gözden geçirilmesini, bürokrasinin ve maliyetlerin düşürülmesini talep etti.
- Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz
Kıbrıs Türk Ticaret Odası Başkanı Turgay Deniz de başta Türkiye olmak üzere İslam dünyası ve Avrupa Birliği ile ilişkileri geliştirmek için çaba harcadıklarını, bu anlamda önemli destekçilerinden birinin TOBB olduğunu söyledi.
Türkiye ile KKTC arasında ekonomik ilişkilerin sınırsız, kotasız ve tarifesiz olması gerektiğine dikkati çeken Deniz, hedeflerinin bunu gerçekleştirmek olduğunu anlattı. Deniz, bunun KKTC'nin ekonomisinin gelişmesi için önemli bir kazanım olacağını vurgulayarak, "Ticari ve ekonomik ilişkilerin iki tarafın avantajına dönüştürülmesi için geliştirilmesi, ticarete ve üretime yönelik ortak iş birlikleri, girişim ve yatırımların teşvik edilmesi gerekiyor." dedi.
-Çalışma yemeği
Açılış konuşmalarının ardından çalışma yemeğine geçildi. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Cihat Lokmanoğlu ve TürkiyKKTC Ticaret Odası Forumu KKTC Tarafı Başkanı Mustafa Genç'in selamlama konuşmalarının ardından TEPAV Direktörü Prof. Dr. Güven Sak "Türkiye-KKTC İktisadi İlişkileri" başlıklı bir sunum gerçekleştirdi. Ardından Forum'un 2019 Eylem Planı Önerisi görüşüldü.