155 / 260
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği • www.
tobb.org.tr135
EKONOMİK RAPOR - 2016
1.5 Dış Ekonomik Gelişmeler
1.5.1 Dış Ticaret Göstergeleri
2016 yılında politik gelişmelerin ekonomik aktivite üzerinde etkisinin artmasıyla, yurtiçi ve
yurtdışı piyasalar dalgalı bir seyir izlemiştir. Dünya ekonomilerinde yaşanan durgunluk ve
bölgesel siyasi gerginlikler, Türkiye’nin dış ticaretini olumsuz etkilerken, en büyük ticaret
ortağımız olan AB ülkelerine ihracatımız, canlanma göstererek olumlu yönde etkilemiştir.
Yakın coğrafi bölgelerde yaşanan siyasi olumsuzluklar, özellikle Rusya ile yaşanan
gerginlik, turizm sektöründe yaşanan yavaşlama, güvenlik sorunlarının uluslararası ticareti
olumsuz etkilemesi, emtia fiyatlarındaki aşağı yönü eğilim, Euro bölgesinde Brexit başta
olmak üzere yaşanan gelişmeler ticaret ortaklarımızın ekonomik hareketliliğini zayıflatarak
ihracatımız üzerinde olumsuz etki yapmıştır. İ
hracata yönelik sektörlerin aynı zamanda ithal
ham madde ve ara mallarına bağımlı olması TL’deki aşırı değer kaybının ihracat üzerindeki
pozitif etkisini sınırlamıştır.
İthalattaki düşme ise dış piyasalardaki durgunluk, yurtiçi ekonomik aktivitedeki canlanmanın
yavaşlaması ve başta petrol fiyatlarındaki gerileme olmak üzere enerji fiyatlarındaki
düşüşten kaynaklanmıştır. Üretimde yurtiçi ikamenin teşvik edilmesiyle tüketimin iç piyasaya
yönelmesi de ithalatı düşüren diğer bir etken olmuştur.
2016 yılında 2015 yılına göre ihracat, % 0,9 azalarak 143.839 milyon dolardan 142.557
milyon dolara, ithalat % 4,2 azalarak 207.234 milyon dolardan 198.610 milyon dolara
gerilemiştir.
Böylece, ithalatın ihracattan daha hızlı azalmasının bir sonucu olarak Türkiye’nin dış ticaret
açığı 2016 yılında % 11,6 oranında daralarak 56.053 milyon dolara gerilemiştir.
2015 yılında % 12,2 azalış gösteren dış ticaret hacmi, 2016 yılında da ihracat ve ithalattaki
küçülmenin etkisi ile % 2,8 azalarak 341.168 milyon dolar olmuştur (Tablo 98, Grafik 45).
Tablo 98. Dış Ticaret Göstergeleri
(Milyon Dolar)
Göstergeler
Değer
Değişim (%)
2014
2015
2016
2015
2016
İhracat
157.610
143.839
142.557
-8,7
-0,9
İthalat
242.177
207.234
198.610
-14,4
-4,2
Dış ticaret hacmi
399.787
351.073
341.168
-12,2
-2,8
Dış ticaret dengesi
-84.567
-63.395
-56.053
-25,0
-11,6
İhracatın ithalatı karşılama oranı
65,1
69,4
71,8
-
-
Kaynak: TÜİK.