146 / 255
128
72. GENEL KURUL
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği •
www.tobb.org.tryapma limitleri yükseltilmiş ve küresel finansal piyasalardaki dalgalanmalara karşı
döviz satım ihalelerinin esnekliği artırılmıştır.
2015 yılı kur politikasında bankaların döviz ve efektif piyasaları döviz depo
piyasası’nda kendilerine tanınan borçlanma limitleri çerçevesinde TCMB’den
alabilecekleri ABD Doları için % 7,5, Euro için % 6,5 olan faiz oranları korunmuştur.
2015 yılı içinde döviz kuru politikası bu esaslar dahilinde yürütülmüştür.
2014 yılının son çeyreğinden itibaren Amerikanın büyüme ve istihdam verilerinin
olumlu açıklanması, Amerikan Merkez Bankası (Fed)’in para politikasında
normalleşmeyi beklenen daha erken başlatabileceğine ilişkin beklentiler ve
iktisadi toparlanmaya ilişkin göstergelerle birlikte kurlarda başlayan dalgalanma
doların yükselmesini sağlamıştır. Euro Bölgesi ve Japonya merkez bankalarının
ekonomiyi destekleyecek gevşek para politikası duruşunu sürdürmesi bu gelişmeyi
desteklemiştir. Bu süreçte gelişmekte olan ülkelerin para birimleri dolar karşısında
değer kaybına uğramıştır. Türk lirası da diğer gelişmekte ülkelere paralel olarak
dalgalanma göstermiştir. TCMB küresel faiz oranlarındaki gelişmeleri neden
göstererek bankaların TCMB’den alabilecekleri bir hafta vadeli döviz depolarının
faiz oranlarını 10 Mart 2015 tarihinden itibaren ABD doları için % 7,5’ten % 4,5’e,
Euro için % 6,5’ten % 2,5’e indirmiştir. Yine aynı nedenle 24 Nisan 2015 tarihinden
itibaren ABD doları için % 4,0’e, Euro için % 2,0’ye indirmiştir,
2015 yılında Türk Lirasındaki dalgalanma ve değer kaybı seçim öncesi dönemde
artmaya başlarken, Haziran ayından itibaren hızlanmıştır. Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası, yakın dönemde gözlenen küresel ve yerel gelişmeler nedeniyle
bankaların TCMB’den alabilecekleri bir hafta vadeli döviz depo faiz oranlarının 9
Haziran 2015 tarihinden itibaren ABD doları için % 4’ten % 3,5’e, Euro için % 2’den
% 1,5’e indirilmesine karar verildiğini açıklamıştır. Temmuz ayında bu oranı ABD
doları için % 3,5’ten % 3,0’a indirmiştir.
Türk Lirası Temmuz ayında seçim sonrası güven ortamıyla ve olumlu gelen
bazı verilerin etkisiyle bir miktar değer kazanmakla birlikte, jeopolitik risklerdeki
artışların etkisiyle dolar karşısında diğer gelişmekte olan ülke paralarından daha
hızlı değer kaybetmiştir. TCMB 29 Ağustos 2015 tarihli duyurusuyla, “Küresel
Para Politikalarının Normalleşme Sürecinde Yol Haritası”nda belirtildiği gibi, döviz
likiditesinin desteklenmesi amacıyla, bankaların TCMB nezdindeki döviz ve efektif
piyasalarında işlem yapma limitlerini % 130 oranında artırarak 50 milyar dolara
yükseltmiştir. Üçüncü çeyreğin sonlarında küresel risk iştahındaki olumlu seyir
Türk Lirasının bir miktar değer kazanmasına sağlamıştır.
2015 yılının son çeyreğinde ise küresel belirsizliklerin devam etmesinin yanında,
ülke içindeki siyasal belirsizlikler Türk Lirasının dalgalı bir seyir izlemesine ve dolar
karşısında değer kaybetmesine neden olmuştur.