TÜRKİYE DEMİR VE DEMİRDIŞI METALLERMECLİSİ RAPORU 2016
13
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /
www.tobb.org.tryönelmesi sonucunu doğurmuştur. Son yıllarda, Çin Halk Cumhuriyeti, Rusya ve
Güney Kore’den yapılan ithalatın payı hızlı bir şekilde artış göstermiştir. Özellikle
tüketimindeki düşüş nedeniyle, çok yönlü devlet desteklerinden yararlanan Çinli
üreticilerin maliyet kaygısı gözetmeksizin, büyük zararlar pahasına, son derece düşük
fiyatlarla ihraç piyasalarındaki faaliyetlerini arttırması, dünya çelik piyasalarındaki
bozulmanın temelinde yatan ana etken olarak ortaya çıkmıştır. Dünya çelik üretiminin
yarısını gerçekleştiren ve dünyaya Türkiye’nin toplam çelik üretiminin 4 misli civarında
çelik ihraç eden Çin’in, maliyetlerin altında seyreden satış politikaları, dünya genelinde
fiyat seviyelerini aşağı çekmiş ve devlet yardımından yararlanamayan Türkiye gibi
pazarlardaki üreticilere zarar vermiştir.
3.4.1. Türkiye’nin Ürünlere Göre Ham Çelik Üretimi
Uzunveyassı çelikürünleri kapasitesindeki uzundanyanaolandengesizliğingiderilmesi
ve yassı mamûl ihtiyacının ithalat yerine, yurt içinden temin edilebilmesi amacıyla,
yassı mamûl üretimine yönelik olarak artan yatırımlar sonucunda, yassı ürünlerin
yarı mamulü olan slab üretiminin toplam ham çelik üretimi içerisindeki payında, son
yıllarda hızlı bir artış gözlenmiştir. Ancak slab üretiminde artan kapasiteye rağmen,
üretim hedeflendiği ölçüde artırılamamıştır. 2005 yılında 3.1 milyon ton olan slab
üretimi, 2010 yılına kadar hızlı artışla, 7.3 milyon ton seviyesine yükselmiş, sonraki
yıllarda ise, iniş çıkışlı bir seyir izleyerek, 2016 yılında 18.5 milyon tonluk kapasiteye
rağmen, 10.15 milyon ton seviyesinde kalmıştır.
Slab üretimi, yassı çelik piyasalarındaki olumsuz gelişmeler, dampingli, devlet
destekli, düşük fiyatlı ve kalitesiz ürün ithalatının artış göstermesi, keskinleşen
rekabet koşulları, bazı Uzak Doğu ve Avrupa ülkelerinin haksız rekabete neden
olan ihraç satışlarını artırmaları ve Türkiye’deki ithalatı teşvik eden uygulamaların
sürdürülmesinden olumsuz yönde etkilenmiş ve kapasite kullanım oranı, 2016 yılında
% 55 gibi olağanüstü düşük bir seviyede kalmıştır.
2015 yılında, kütük üretimi % 0.9 oranında düşüşle, 23.02 milyon tona gerilemiş
ve toplam üretimin % 69 oranındaki kısmı kütükten, % 31 oranındaki kısmı slabdan
oluşmuştur.