Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

Burkay İş Forumu’nda yaptığı konuşmada, Türkiye ve Ürdün'ün geçmişten gelen çok güçlü bağları olduğuna işaret ederek, “Ortak din, ortak kültür ve ortak gelenekleri olan iki ülkeyiz. Türkiye ve Ürdün arasında ilişkilerin güçlendirilmesine yönelik her iki ülkedeki güçlü irade bizlere şevk veriyor” diye konuştu. Bu güçlü iradenin iş alemi için ayrıcalıklı bir avantaj olduğunu belirten İbrahim Burkay, bu şevkle daha çok çalışmayı ve daha çok proje üretmeyi hedeflediklerini söyledi.

-STA sayesinde ticaret hacmi yüzde 30 arttı

İki ülkenin özel sektör temsilcileri olarak, ekonomik ve ticari ilişkileri çok boyutlu bir ortaklığın temel taşı olarak gördüklerini ve ilişkilerin derinleştirilmesi gerektiğini düşündüklerini anlatan Burkay şöyle konuştu:

“Türk iş dünyasının temsilcileri olarak bizler, girişimciliğin ekonomik kalkınmanın itici gücü olduğunu biliyoruz ve bu gücü sonuna kadar kullanmak istiyoruz.

Bu doğrultuda, TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi ve Petra Üniversitesi arasında, Ürdün Kralı Majesteleri 2. Abdullah bin Hüseyin’in Türkiye ziyareti kapsamında,  6 Mayıs 2013 tarihinde bir işbirliği anlaşması imzalandı. İş dünyası ile eğitimi harmanladık, hem Türkiye’de hem Ürdün’de birlikte güçlü girişimciler yetiştireceğiz. 

Türkiye ve Ürdün arasında ticaret son on yılda beş kat artarak, 161 milyon dolardan 815 milyon dolara ulaştı. 2009 yılında imzalanan ve 2011 yılında yürürlüğe giren Serbest Ticaret Anlaşması sayesinde ticaret hacmimizi % 30 artırdık.

İşbirliğimiz kurumsallaştı ve birlikte çözümler üreterek alternatif ticaret yollarını kullanmaya başladık. Böylece ticaretin ivmesini de arttırdık.  Karşılıklı olarak vizelerin kaldırılması da bu süreci destekledi. İş dünyası olarak bundan büyük memnuniyet duyuyoruz. 

Tüm bu güzel gelişmelere rağmen önümüzde yapmamız gereken daha çok işimiz var. Ticaretimizi kısa vadede en az 2 milyar Dolara çıkarmayı hedefledik.

Ürdün’deki Türk yatırımları 514 milyon Dolar değerini aşmış durumda. Türk müteahhitlik firmalarının Ürdün’de 2013 sonu itibariyle üstlendikleri proje değeri 2,5 milyar Dolardır. Ürdün’ün kalkınma projelerine Türk iş dünyası olarak bundan önce olduğu gibi bundan sonra da destek vermeye devam edeceğiz.”

-Sorunları ortak akıl çözer

Küreselleşen dünyanın büyüyen sorunlarını ancak birlikte hareket ederek, ortak akıl yürüterek çözebileceklerini bildiren Burkay, bu yüzyılda iş birliği yapmayan, dış dünyayı yok sayarak içine kapanan, kendi etrafına duvarlar örenin kaybedeceğini kaydetti. İbrahim Burkay, “Böyle bir anlayış fırsatları, risklere dönüştürür.   Bu yüzyıl en basit ifadesiyle iş birliği yüzyılıdır” dedi. 

ABD, Kanada ve Arap Ligi ülkelerindeki işbirliği imkânlarını da daha iyi değerlendirmeleri gerektiği üzerinde duran Burkay, “Değişen yeni dünya düzeninde tüm ülkelerin, piyasa ekonomisine dayalı, üretim yapılarını çeşitlendirmiş, ülkeler haline gelmeleri gerekmektedir” ifadesini kullandı.

TOBB Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Burkay şunları söyledi:

“Küresel ekonomi politikalarının şekillendiği bir coğrafyanın merkezindeyiz. İçinde bulunduğumuz süreçte küresel ekonomik sistemin kartları yeniden karılıyor, küresel ekonominin dinamikleri hızla değişiyor. Yeni bölgesel işbirlikleri şekilleniyor. Yani küresel ekonomide ticaretin kuralları değişiyor.

Trans Pasifik Ticaret Ortaklığı (TPP) ve Trans Atlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı (TTIP) ile dünyada iki yeni ticaret bloğu ortaya çıkıyor.

3 yıldır yürütülen Pasifik Bölgesi Stratejik ortaklığı (TPP) ile ABD; Kanada, Meksika, Avustralya, Şili, Malezya, Japonya, Singapur gibi Pasifik ülkeleri ile yeni bir serbest ticaret bloğu oluşturuyor.

Diğer taraftan TTIP ile ABD-AB ayrı bir ticaret bloğu oluşturuyor. Bu yeni ortaklıklar, küresel ekonominin tam 3’te 2’sine karşılık geliyor.  Ama biz aramızdaki ticareti arttırmak için ortak bir pazar oluşturamıyoruz.

Son 30 yılda yaşadığı dönüşümle ve küresel ekonomiye entegrasyonuyla, Türkiye’nin bölge ülkelerine aktaracağı önemli deneyimler olduğunu düşünüyoruz.

Türk iş dünyası olarak, Ürdün’de gelecek vadede büyük bir işbirliği potansiyeli görüyoruz.

Hem Ürdün pazarına, hem Türkiye pazarına, hem de bölge ülkelerine yönelik üretim yapmak üzere, iki ülke firmalarının ortak yatırım imkânlarını birlikte değerlendirmeleri, her iki ülke için de yararlı olacaktır.

Bu kapsamda, Türk-Ürdün İş Konseyi’ne önemli görevler düşüyor. Şerif Egeli ve Hamdi Tabaa’nın başkanlığında Türkiye-Ürdün İş Konseyi’nin en önemli amacı sektörel işbirliğini çeşitlendirmek ve karşılıklı yatırımlara ivme kazandırmaktır. Yatırım ortamları iyileştikçe, güven ve istikrar ortamı geliştikçe ticaret hacmimizin ve karşılıklı yatırımların artacağına inanıyorum.”

-Ulaştırma ve lojistik en önemli rekabet unsuru

Ticaretin gelişmesi için taşımacılık koridorlarının altyapısını geliştirmek, malların fiziki dolaşımını kolaylaştırmak gerektiğini vurgulayan Burkay, ulaştırma ve lojistiğin en önemli rekabet unsuru haline geldiği küresel ekonomide, bölgenin kara ve demiryollarının cazip hale gelmesi için gümrük geçişlerinin standart ve öngörülebilir hale getirilmesinin özel önem arz ettiğini söyledi.

Gümrük Kapıları Modernizasyonu konusunda, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) olarak önemli deneyimler edindiklerinden söz eden İbrahim Burkay,. Türkiye’de gümrük kapılarını Kamu-Özel Sektör Ortaklığı temelinde modernize edildiğini anlattı. Burkay, şu ana kadar, Türkiye’nin Bulgaristan, Irak, Suriye ve Gürcistan sınırındaki 6 kapısının modernizasyonunu tamamladıklarını ifade etti.

Bu kapılardaki geçiş hacminin 4 katına çıktığını belirten Burkay, “Bekleme süreleri yarıya düştü. Kamu’dan kaynak harcanmadığı gibi, buralardan elde edilen vergi geliri arttı. Yani herkes kazandı.  Üstelik bu projemiz Birleşmiş Milletler tarafından tüm dünyaya örnek gösterildi. Gümrük kapılarınızı yenileyecekseniz Türkiye gibi yapın diyorlar” diye konuştu.

Demiryolu alanında da Büyük Anadolu Lojistik Organizasyonları kurarak Avrupa’ya tarifeli yük treni seferleri başlattıkları bilgisini veren TOBB Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Burkay şu değerlendirmelerde bulundu: “BALO projesiyle bir rekor kırarak Türkiye’den Almanya’ya 4 günde ulaştık. Ticaretin önündeki engelleri kaldırmak, modern gümrük geçişlerini sağlamak ve demiryolu yük taşımacılığı için bu deneyimlerimizi tüm bölge ülkeleri ile paylaşmaya hazırız.  Türk özel sektörü olarak, güçlü tarihi ve kardeşlik bağlarımız bulunan Ürdün ile ilişkilerimizi güçlendirmek ve derinleştirmek arzusundayız. Umut ediyorum ki, bölgesel düzen yeniden şekillenirken, Ürdün ile Türkiye arasında tesis edeceğimiz çok boyutlu ortaklıklar ile bu yeni düzenin ana ekseni olacağız.”

-TİM Başkanı Büyükekşi

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi ise konuşmasında, Türkiye ve Ürdün arasındaki ticaret hacmine ilişkin, "Aramızdaki Serbest Ticaret Anlaşması (STA) ve vize olmaması bizi birbirimize yakınlaştırıyor ama yaklaşık 800 milyon dolar bir dış ticaret hacmi bizi ve Ürdün'ü mutlu etmiyor" dedi.

TİM Başkanı Büyükekşi, forumda yaptığı konuşmada, Ortadoğu'da istikrar ve barış için Ürdün'ün kilit ülke olduğuna değinerek şunları kaydetti:

"Aramızdaki STA ve vize olmaması bizi birbirimize yakınlaştırıyor ama ekonominin sonucu istediğimiz gibi değil. Yaklaşık 800 milyon dolar bir dış ticaret hacmi bizi ve Ürdün'ü mutlu etmiyor. Ürdün'ün büyüme potansiyeline inanıyoruz. Türkiye'den ağırlıklı olarak 8 sektör Ürdün'e ihracat yapıyor ve bunun sayısının artmasını bekliyoruz. Özellikle lojistik sorunlarının çözülmesi gerek. Diğer yandan ihracattaki bazı bürokratik sorunların daha kolay çözümlenmesi gerektiğini düşünüyoruz."

- "Bu görüşmelerden somut anlaşmalara varmalıyız"

Ürdün Sanayi ve Ticaret Bakanı Hatem Halavani ise gerçekleştirilen forumdan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, "Öyle bir zamanda buluşuyoruz ki hem bölgesel hem de siyasi gelişmeler açısından önemli bir dönem. Bu gelişmeleri değerlendirip önümüzdeki fırsatlardan yararlanmalıyız. Bu görüşmelerden somut anlaşmalara varmalıyız" dedi.

İş birliği ve fırsatları özel sektörün değerlendirmesi gerektiğine işaret eden Halavani, herkese büyük iş düştüğünü, kamuyla iş birliğini desteklediklerini, gerçek ortaklıklar için özel sektör kuruluşları arasında anlaşmalar yapılması gerektiğini anlattı.

Halavani, 2009'da ticaret alanı yaratmak için bir anlaşma yapıldığını ve bu anlaşmadan yararlanılması gerektiğini vurgulayarak, sözlerini şöyle tamamladı:

"2013'te Türkiye'ye 100 milyon dolar ihracat yaptık. Türkiye'den de 760 milyon dolarlık ithalat yapıldı. Ürdün, önemli açılımlar yaptı, Arap ülkeleriyle de ilişkilerini geliştirdi. İş adamlarımızın önünde büyük fırsatlar var. Bunları iyi etüt etmeliyiz. Enerji, turizm, ulaşım alanında ortaklıklar yapılmalı. Bizim için önemli olan gerçek ortaklıklara ulaşmak. Etkinliğin zamanı da çok önemli, Kral Abdullah'ın geçen yılki Türkiye ziyaretinin ardından çok önemli bir gelişme. Türkiye'nin Ürdün'e ihracatı 3 yılda çok arttı. Ürdün'ün de Türkiye'ye ihracatının artışını bekliyoruz. Türk yatırımcılarının burada yatırım yapmasını istiyoruz. İkinci ülkeniz Ürdün."

-Türk-Ürdün İş Konseyi yenilendi

İbrahim Burkay, söz konusu iş forumu sonunda Türk- Ürdün İş konseyi yenilenmesi için anlaşma törenine katıldı. Anlaşma Türkiye Ekonomi Bakanı ve Ürdün’lü Bakanı şahitliğinde imzalandı.

İş forumu sonrası Türk- Ürdün ortaklık komitesi 1. Donem toplantısı mutabakat zaptı imza töreni gerçekleştirildi. Törende mutabakat zaptı TC Ekonomi Bakanı ve Ürdün Bakanı tarafından imzalandı. İmza töreni sonrasında Burkay, Ekonomi Bakanı Zeybekci ile birlikte Ürdun Başbakanı Dr. El Ansour ile ikili görüşmede yer aldı. TOBB Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Burkay ayrıca ziyaret kapsamında resmi heyet ile birlikte Mafraq Sanayi Bölgesi’ni gezdi ve Kibar Holdingin "assan panel" fabrikasının resmi açılış töreninde hazır bulundu.

Burkay, son olarak Büyükelçi Sedat Onal tarafından Ekonomi Bakanı Zeybekci ve beraberindeki heyet onuruna verdiği yemeğe katıldı.