Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

TOBB ve DEİK Başkanı Hisarcıklıoğlu Saraybosna’daki konuşmasında,19. yüzyılın ilk yarısında kaleme alınmış Türk tarihi eserlerinden birisinde, Bosna-Hersek'teki ticari hayata da yer verildiğine işaret ederek, burada gerçekleşen yüklü miktardaki alışverişlerde senede ve şahide ihtiyaç olmadığı, verilen sözün da senet olduğunun yazıldığını dile getirdi.
Bu anlayışın bugün de Bosna-Hersek'te devam ettiğini belirten Hisarcıklıoğlu, ''Umuyorum ki Bosna'da yapılan bu İş Forumu aramızdaki güven ortamını aynı şekilde güçlendirecektir'' diye konuştu.

Hisarcıklıoğlu, son 20 yılda küreselleşmenin ve 1990'lı yıllarda yaşanan ve özellikle de Balkanlar'ı etkileyen siyasi dönüşümlerin etkili olduğuna işaret ederek, ''2008'e geldiğimizde ise gördükki 1990'lı yıllarda ortaya çıkan küreselleşme ve globalleşme, dünyadaki ticareti artırırdı, fakat refahın ve adaletin adil paylaşılmadığını bir kere daha ortaya koydu'' dedi.
2008'de başlayan krizin ana nedenlerinden birinin küreselleşmeyle birlikte farklı ülkelerde ve uzak mesafelerde bulunan finansman kuruluşların sorunlarının birbirini etkilemesi olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, ''2011'de ise dünyada 1990'lı yıllardaki görmüş olduğumuz siyasal dönüşümün yeni bir başlangıcının arifesindeyiz. 2011'deki siyasi dönüşümü eğer iyi okuyabilirsek bu sürecin kazananları arasında olabiliriz'' şeklinde konuştu.

-“Halkın zengin olmasının yolu ticaretten geçer”

Petrol ve doğal gaz gibi kaynakların devletleri zengin ettiğini söyleyen Hisarcıklıoğlu, halkın zengin edilmesi yolunun ise ticaretten geçtiğini vurguladı.
Hisarcıklıoğlu, ''Siyaset ve ekonomi dünyalarının insanları olarak halklarımızı zengin etmek istiyorsak ticaretin önündeki engelleri kaldırmamız lazım'' dedi.
Balkanlar'ın tüketim pazarı ile yeni ekonomilerin üretim pazarları arasında bir köprü noktasında olduğuna dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, ''Eğer bu fırsatı Balkanlar iyi değerlendirirse hepimiz kazançlı olacağız'' diye konuştu.
Dünya üretiminin yüzde 51'inin Türkiye'nin doğusunda gerçekleştiğini ifade eden Hisarcıklıoğlu, dünya tüketiminin ise Türkiye'nin batısında gerçekleştiğine işaret etti.
Hisarcıklıoğlu, Balkanların bütün bu süreçlerin içerisinde ''köprü vazifesini'' iyi oynaması halinde bu bölgenin ''anahtar yeri'' olacağını kaydetti.

-''Türkiye müthiş bir başarı hikayesi yazdı''

Milliyeti, dini, mezhebi tek bayrak altında toplamış milletlerin, ortak değerleri ve çeşitli ortak çıkarları olduğuna işaret eden Hisarcıklıoğlu, sözlerine şöyle devam etti:
''Türkiye'deki değişime bakın. 30 yıl önce dünyaya kapalı ve toplam ihracatı 3 milyar dolar olan bir Türkiye, bugün gelmiş olduğu noktada 130 milyar dolar ihracatı olan ve bunun yüzde 92 oranında sanayi ürünleri olan bir Türkiye haline geldi. İtalya ile Çin'in arasındaki en büyük ekonomik güç, en büyük sanayi devi halini aldık. Türkiye'de petrol ve doğal gaz gibi kaynaklar yok. Ancak son 30 yılda keşfedilen ve çok büyük önem taşıyan girişimci ruhu bulunuyor. Girişimcilerin önünü açarsanız herkes kazanır.''

Türkiye'nin bugün ''müthiş bir başarı hikayesini yazdığını'' söyleyen Hisacıklıoğlu, bu ülkenin krizden sonraki dönemde yüzde 8,9 oranındaki büyüme ile önemli başarıya ulaştığını, bu başarının ''kahramanlarının'' siyasi ve ekonomik istikrarın yanı sıra Türkiye'nin özel sektörü olduğunu vurguladı.
Hisarcıklıoğlu, Türkiye olarak bölgedeki ülkelerle tecrübe ve bilgi paylaşmaya hazır olduklarını da sözlerine ekledi.

- Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan

Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ise Saraybosna İş Forumu’nun açılışında yaptığı konuşmada, Bosna-Hersek ile işbirliğine büyük önem verdiklerini vurgulayarak, ''Bütün dünya şu anda çok ciddi değişimler yaşamaktadır. Fakat çok iyi işbirliği de görüyoruz dünyada, mesela Avrupa Birliğinde görüyoruz, doğu güneydoğu Avrupa'da da görüyoruz işbirliğinin çok iyi sonuçlarını. Hepimiz el birliğiyle kötü durumları yenebiliriz ve şimdi bugün elbirliği kurmak üzere Bosna Hersek'teyiz'' dedi.
Türkiye'nin ilerleyen, büyüyen, başarılı bir Bosna-Hersek görmek istediğini, böyle bir ülkenin sadece bölge için değil, dünya için ''model oluşturabileceğini'' kaydeden Babacan, dünyada çok önemli değişimler yaşandığını, bir çok güç merkezinin batıdan doğuya kaymakta olduğunu söyledi. Babacan, ''Doğudaki ülkeler gelişmektedir, ilerlemektedir. Dünyadaki bu süreçler, Bosna Hersek'i de, bu bölgeyi de etkilemektedir'' dedi.

Konuşmasında işbirliği gereğinin altını çizen Babacan, şunları söyledi:
''Bir kez daha vurgulamak istiyoruz; çünkü biz ancak beraber çalışırken, işbirliği kurarken bir etkileşim içinde olunca, bu bölgede ve daha geniş çapta iyi işler yapabiliriz. El birliğiyle, beraber çalışırsak, çabalarımızı birleştirirsek ancak çok iyi sonuçlara ulaşabiliriz. Bütün dünya şu anda çok ciddi değişimler yaşamaktadır ve çok ciddi durumlar yer almaktadır. Fakat çok iyi işbirliği de görüyoruz dünyada, mesela bunu Avrupa Birliğinde görüyoruz, Doğu, Güneydoğu Avrupa'da da görüyoruz işbirliğinin çok iyi sonuçlarını. Hepimiz el birliğiyle kötü durumları yenebiliriz.”

 - Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Üçlü Konseyi'nin Boşnak Üyesi Bakir İzzetbegoviç

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Üçlü Konseyi'nin Boşnak Üyesi Bakir İzzetbegoviç ise konuşmasında, ülkesinin iş ve yatırımlar için hazır olduğunu ve yatırımcılar için çeşitli imkanları da sunduğunu ifade etti.
İzzetbegovç, Bosna-Hersek'in sunduğu yatırım fırsatları ve gelişim potansiyellerinin yanı sıra, aynı zamanda yabancı yatırımcıların Güneydoğu Avrupa'nın pazarına girmeleri için önemli bir kapı olduğuna işaret etti.

- İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Murat Yalçıntaş da konuşmasında, ''Saraybosna İş Forumu zoru yapıp, tüm bölge ülkeleri için ekonomi kapısını açıyor. Umuyorum hepimiz için bu kapıdan daha çok iş birliği, kazanç ve daha çok istikrar çıkar'' dedi.
Yalçıntaş, Saraybosna İş Forumu'nun açılışında yaptığı konuşmada, Türkiye'nin en büyük, dünyanın ise 5 büyük odasından biri olan İTO'yu temsilen Bosna-Hersek'te bulunmaktan mutluluk duyduğunu ifade ederek, bu ülkenin ticaret hacmi ve yatırım potansiyeli bakımından Balkanlar'da oldukça cazip bir konumda yer aldığını söyledi.
Yalçıntaş, Türkiye ile bölge ülkeleri arasında 2000 yılındaki ticaret hacmin 3.9 milyar dolar iken, 2008 yılında 17.7 milyar dolara yükseldiğine dikkati çekerek, ekonomik kriz nedeniyle bu rakamın 2009 yılında 11,6 milyar dolara gerilediğini ve bölgede sahip olunan potansiyellerin doğrultusunda bu oranların daha yüksek seviyelere taşınması gerektiğini vurguladı.

-Diğer konuşmacılar

Saraybosna İş Forumu'nun organizatörü olan Uluslararası Bosna Bankası'nın Genel Müdürü Amer Bukviç ise Saraybosna İş Forumu'nda bu yıl sunulacak 153 projeyle birlikte, Bosna-Hersek'e yatırım yapılmanın 40 milyon nüfusu olan Güneydoğu Avrupa'nın pazarına girmekle eş anlamlı olduğunu vurguladı.

Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Üçlü Konseyi'nin eski başkanı Haris Silayciç, Bosna-Hersek'in önemli potansiyellere sahip olduğunu, ancak bu potansiyelini az değerlendiren başka bir ülke bilmediğini dile getirdi.

Bosna-Hersek Dışişleri Bakanı Sven Alkalay da Saraybosna İş Forumu'nun bölgesel toplantıların sebebi olduğunu belirtti.

Saraybosna İş Forumu açılışına, Sırbistan'ın Devlet Bakanı Süleyman Uglyanin, Makedonya'nın Türk asıllı Devlet Bakanı Hadi Nezir, Gürcistan'ın Ekonomi ve Sürdürülebilir Gelişim Bakanı Vera Kobalia, İslam Ticari ve Sanayi Birliği Başkanı Saleh Abdullah Halid, Bosna-Hersek Federasyonu'nun Başbakanı Nermin Nikşiç ile Türkiye'den ve dünyanın birçok ülkesinden önemli yatırımcı da katıldı.

-Hisarcıklıoğlu’nun Bosna’daki diğer ziyaretleri ve ikili görüşmeleri

TOBB ve DEİK Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu Bosna-Hersek programı içerisinde çeşitli ziyaret ve ikili görüşmelerde de bulundu.  İslam Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şeyh Saleh Abdullah Kamel ve Gürcistan Ekonomi ve Sürdürülebilir Kalkınma Bakanı Vera Kobalia ile ayrı ayrı ikili görüşmelerde bulunan Hisarcıklıoğlu, daha sonra Yunus Emre Enstitüsü’nü gezerek, burada düzenlenen sertifika töreni’ne katıldı.

Bosna Hersek Dış Ticaret Odası’nı da ziyaret eden TOBB ve DEİK Başkanı Hisarcıklıoğlu, Bosna Hersek Dış Ticaret Odası Başkanı Veselin Poljasevic’in de katılımı ile tertip edilen müteahhitlik toplantısına iştirak etti. Hisarcıklıoğlu’nun programı içerisinde, Bosna Hersek Hastanesi’nin ziyareti de yer aldı.

​