140 / 255
122
72. GENEL KURUL
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği •
www.tobb.org.tr1.4.4.6 Merkezi Yönetim Borç Stoku
Kamu borç yönetiminin temel amacı, dışsal şoklara karşı borç stokunun yapısını
güçlendirirken borçlanmanın en düşük maliyet ve makul risk seviyesinde yapılmasını
sağlamaktır.
Ülkemizde borç yönetimi 4749 sayılı “Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin
Düzenlenmesi Hakkında Kanun” ile buna ilişkin “Borç ve Risk Yönetiminin
Koordinasyonu ve Yürütülmesine İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik” ile
düzenlenmiştir. Bu kapsamda oluşturulan ve hayata geçirilen orta vadeli stratejiler
sonucunda varlık ve yükümlülüklerin risklere olan duyarlılığı belirgin biçimde
azaltılmıştır. En önemli risk olan döviz kuru riskini azaltmaya yönelik ölçüt borçlanma
stratejileri benimsenmiştir. Uygulanan strateji doğrultusunda, borçlanmanın 2003
yılından bu yana ağırlıklı olarak TL cinsinden yapılması ile toplam borç stoku
içerisindeki döviz cinsi borçların payı önemli ölçüde azaltılmıştır. Ayrıca, mali varlıklar
arasında yer alan Hazine nakit rezervi son yıllarda likidite riskinin azaltılmasına
yönelik aktif bir araç olarak kullanılmaya başlanmıştır. 2015 yılında da uygulamalar
bu amaca uygun olarak yürütülmüş, böylece kamu borç stoku göstergeleri olumlu
seyrini devam ettirmiştir.
2015 yılında merkezi yönetim toplam borç stoku % 10,7 artarak 677.615 milyon TL
olmuştur. Merkezi yönetim iç borç stoku % 6,1 artışla 440.124 milyon TL olurken,
2014 yılında % 8,0 artan dış borç stoku 2015 yılında % 20,3 artışla 237.491 milyon
TL’ye yükselmiştir. 2015 yılında dolar cinsinden merkezi yönetim toplam borç
stokundaki azalış artarak devam etmiş ve % 11,7 azalarak 233.049 milyon dolara
gerilemiştir. İç borç stoku % 15,3 azalarak 151.370 milyon dolar, dış borç stoku da
% 4,1 azalarak 81.679 milyon dolar olmuştur (Tablo 88, Grafik 42).
Tablo 88. Merkezi Yönetim Toplam Borç Stoku
Değişim (%)
2013
2014
2015
(1)
2014
2015
Bileşenler
(Milyon TL)
İç borç stoku
403.007 414.649
440.124
2,9
6,1
Dış borç stoku
182.830 197.483
237.491
8,0
20,3
Toplam borç stoku
585.837 612.132
677.615
4,5
10,7
(Milyon $)
İç borç stoku
188.824 178.813
151.370
-5,3
-15,3
Dış borç stoku
85.664
85.162
81.679
-0,6
-4,1
Toplam borç stoku
274.488
263.975
233.049
-3,8
-11,7
Pay (%)
İç borç stoku
68,8
67,7
65,0
Dış borç stoku
31,2
32,3
35,0
Toplam borç stoku
100,0
100,0
100,0
GSYH'ye Oranı
İç borç stoku
25,7
23,7
22,5
Dış borç stoku
11,7
11,3
12,2
Toplam borç stoku
37,4
35,0
34,7
Kaynak: HM.
(1): Geçici.