tobb_demir sektörleri meclisi_BASKI

TÜRKİYE DEMİR VE DEMİRDIŞI METALLERMECLİSİ RAPORU 2016

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /

kalmasına yol açmış ve Türk çelik sektöründe dengesiz bir yapının ortaya çıkması

sonucunu doğurmuştur. Bu durum, 1996 yılında gerçekleştirilen AKÇT Anlaşması’na

da yansımış ve anlaşma çerçevesinde, devlet yardımları yasaklanırken, anlaşmanın 8.

maddesi kapsamında, sektörün, toplam sıcak hadde kapasitesini arttırmadan, sadece

yeniden yapılandırma ve dönüşüm projelerinde, 5 yıl süreyle, devlet yardımlarından

yararlanabilmesine imkân sağlanmıştır.

Ancak, 1996-2001 yılları arasında, yatırımlardaki artışa rağmen, sektördeki

modernizasyon ve dönüşüm projeleri tamamlanamamıştır. Öyle ki, yassı-uzun ürün

dengesizliğinin giderilmesindeki ana proje olarak görülen İsdemir’in yassı ürün

üretimine geçişini sağlamak amacıyla Erdemir’e devri, AKÇT Anlaşması’nın sona erdiği

2001 yılının Ağustos ayından 5 ay sonra, 1 Şubat 2002 tarihinde gerçekleştirilebilmiştir.

5 yıllık süre içerisinde, sektör yeniden yapılandırma ve dönüşüm yatırımlarını

tamamlayamadığı için, Ekonomi Bakanlığı, AB Komisyonu’ndan ek süre talep etmiştir.

Başlangıçta Türkiye’nin süre uzatma talebine olumlu bakan ve söz konusu talebi süratle

onaylayacağını bildiren AB Komisyonu, daha sonra bunun, tüm sektörü kapsayan bir

“yeniden yapılandırma” çalışması çerçevesinde mümkün olabileceğini belirtmiştir.

Bunun üzerine, Ekonomi Bakanlığı koordinatörlüğünde, HazineMüsteşarlığı, Kalkınma

Bakanlığı, ilgili diğer kuruluşlar ve sektörel derneklerin de katılımları ile, 2003 yılında

“Ulusal Yeniden Yapılandırma Plânı”

çalışmalarına başlanmıştır.

Ayrıca, AB Komisyonu, ilave sürenin onaylanabilmesi için, yeniden yapılandırma

plânında kapasite azaltımının öngörülmesini talep etmiştir. Bu dönemde,

Komisyonu’nun Türkiye’nin şartları ile bağdaşmayan kapasite indirimi talepleri

konusundaki anlaşmazlık nedeniyle görüşmeler kilitlenmiş ve Komisyon adına verilen

hiçbir söz tutulmamıştır. Hazırlanmış bulunan ve son olarak 29 Mayıs 2009 tarihinde

AB Komisyonu’na intikal ettirilen rapor, hâla Komisyonun onayını beklemektedir.

Bu arada, 2000 yılından itibaren Türkiye’nin ham çelik üretim kapasitesi %160

oranında (31.7 milyon ton) artış göstererek, 2015 yılında 51.5 milyon ton seviyesine

ulaşmıştır. Ancak son yıllarda olumsuz piyasa koşulları nedeniyle, kapasite artışının

yavaşladığı gözlenmektedir.