26
72. GENEL KURUL
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği •
www.tobb.org.trTürkiye Cumhuriyet Merkez Bankası 2015 yılında da 2010 yılı sonlarından itibaren
uygulanmaya başlanan para politikası çerçevesinde uygulamalarını sürdürmüştür.
10 Aralık 2014 tarihinde yayınlanan 2015 Yılı Para ve Kur Politikası metninde, para
ve kur politikasının ana çerçevesi yanında makro-finansal riskleri sınırlamaya ve
basiretli borçlanmayı desteklemeye yönelik yeni makroihtiyati politikaları açıklamıştır.
Fiyat istikrarı ve finansal istikrarın sağlanması amacına yönelik olarak geleneksel
araçların yanısıra yeni politika çerçevesinde geliştirilen araçlar kullanılmaya devam
edilirken, iletişim politikası yine destekleyici bir araç olarak kullanılmıştır.
2013 yılının Mayıs ayından itibaren küresel para politikalarında yaşanan gelişmelerin
etkisiyle gelişmekte olan ülkelerin çoğu gibi ülkemizde de sermaye akımlarında
dalgalanmalar olmuş, Türk Lirasında belirgin bir değer kaybı yaşanırken, risk primi
önemli oranda artmış ve faiz oranları yükselmiştir.
Küresel finansal piyasalardaki oynaklık 2015 yılında da devam etmiştir. Küresel
iktisadi faaliyetlerde beklenen canlanma sağlanamazken, büyüme oranları düşük
seyrini korumuş, döviz kurları dalgalanmaya devam etmiş, gelişmekte olan ülkelere
yönelik sermaye akımları azalmıştır. Bu gelişmeler gelişmekte olan ülkelerin çoğu
gibi Türkiye ekonomisini de olumsuz etkilemiş ve kurlarda oynaklık artarken, risk
primi göstergelerinde dalgalanmalar ortaya çıkmıştır.
Para Politikası Kurulu 2015 yılı Ocak ve Şubat aylarında yaptığı olağan toplantısında
faiz oranlarında ölçülü indirimlere giderken, likidite politikasını sıkı tutarak temkinli
para politikası duruşunu sürdürdüğünü açıklamıştır. Kurul para politikasındaki sıkı
duruş ve özellikle enerji ve gıda dışı (çekirdek) enflasyon göstergelerindeki olumlu
görünüme bağlı olarak, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını (politika faizi) Ocak
ayında 50 baz puan indirerek % 8,25’ten % 7,75’e, Şubat ayında da 25 puan
indirerek % 7,50’ye düşürmüştür. Para Politikası Kurulu, küresel belirsizlikler, döviz
kuru oynaklıkları ile enerji ve gıda fiyatlarındaki artışların çekirdek enflasyondaki
iyileşmeyi geciktirmesi nedeniyle para politikasındaki temkinli yaklaşımın
sürdürülmesi gerektiğini belirterek, yılın geri kalanında faiz oranlarını sabit tutmuştur.
Türk Lirasının değer kaybına uğradığı bu dönemde, TCMB artan likidite ihtiyacını
karşılamak için marjinal fonlamanın ağırlığını artırarak, TCMB ortalama fonlama
faizini yükseltmiştir.
2015 yılı içinde uygulanan sıkı para politikası uygulamaları sonucunda, 2014 yılına
göre M1 para arzı nominal olarak % 23,9 artışla 312.309 milyon TL’ye, M2 para arzı
% 18,4 artışla 1.206.005 milyon TL’ye, M3 para arzı % 17,5 artışla 1.249.184 milyon
TL’ye, mevduat bankalarındaki toplam mevduat % 18,0 artışla 1.170.462 milyon
TL’ye, döviz tevdiat hesapları % 39,1 artışla 439.972 milyon TL’ye yükselmiştir.
Toplam banka kredileri artış hızı, 2015 yılında % 19,1 olarak gerçekleşirken, reel
olarak % 9,5 düzeyinde gerçekleşmiştir. BDDK’nin konut hariç bireysel kredilere
yönelik olarak uygulamaya koyduğu düzenlemeler ve tüketici güveninin düşük seyri
tüketici kredileri artış hızını yavaşlatırken, ticari kredilerdeki artış daha hızlı olmuştur.