45 / 255
27
EKONOMİK RAPOR - 2015
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği •
www.tobb.org.trBöylece 2014 yılında 1.172.732 milyon TL olan kredi hacmi 2015 yılında 1.398.606
milyon TL’ye yükselmiştir.
2014 yılında Borsa İstanbul finansal piyasalardaki yüksek dalgalanmalara rağmen,
dünyada en yüksek getiri sağlayan borsalardan biri olurken, 2015 yılında değer
kaybına uğratmıştır. Borsa İstanbul toplam işlem hacmi, 2015 yılında 2014 yılına
göre % 19,8 artarak 856.351 milyon TL’den 1.028.874 milyon TL’ye yükselirken,
BIST 100 Endeksi önemli oranda değer kaybetmiştir. Borsa İstanbul’da 2015 yılında
hisse senedi portfoyü bulunan yerli yatırımcı sayısı % 1,5, yabancı yatırımcı sayısı
% 1,6 azalırken, toplam yatırımcı sayısı % 1,5 azalarak 1.059.313 olmuştur.
2015-2017 Orta Vadeli Programda maliye politikasının, ekonomik istikrarın
desteklenmesine, yurt içi tasarrufların artırılarak cari açığın kontrol altına
alınmasına, enflasyonla mücadele edilmesine ve büyüme potansiyelinin yukarı
çekilmesine yardımcı olacak şekilde uygulanacağı açıklanmıştır. Kamu kesimi
borçlanma gereğinin ve faiz dışı harcamaların kontrol altında tutulması suretiyle
maliye politikasının sürdürülebilirliğinin gözetilmesi, kamu maliyesi alanında
geçmiş dönemde elde edilen kazanımların gelecek dönemde de devam etmesinin
sağlanması temel ilkeler olarak belirtilmiştir. Ayrıca kamu kesimi açığının GSYH’ya
oranının 2015 yılı sonunda % 0,4’e düşmesi, Program dönemi sonunda da % 0,1
fazlaya dönmesi hedeflenmiş ve 2015 yılı maliye politikaları bu hedefler çerçevesinde
uygulanmıştır. Kamu maliyesi 2015 yılında da Türkiye ekonomisinde performansının
iyi olduğu alanlardan biri olmuştur. Mali disiplinin korunması ve vergi gelirlerindeki
artış bu olumlu performansın sağlanmasında etkili olmuştur.
Ekonominin en önemli göstergelerinden olan merkezi yönetim bütçe dengesi olumlu
görünümünü 2015 yılında da korumuştur. Merkezi yönetim bütçesi hedeflenenden
daha iyi bir performans sergilemiş ve bütçe açığı öngörülen değerin altında
gerçekleşmiştir. Bu gelişmede özellikle dahilde alınanKDVveÖTVgibi dolaylı vergiler
kaynaklı vergi gelirlerindeki artışlar etkili olmuştur. Faiz hariç bütçe giderlerindeki
artıştaki yavaşlama beklenen düzeyde gerçekleşmezken, faiz giderlerindeki artışın
sınırlı kalması bütçe açığındaki azalmayı desteklemiştir.
2015 yılı sonunda bütçe gelirleri bir önceki yıla göre % 13,6 artarak 483.386 milyon
TL’ye, bütçe giderleri de % 12,8 artarak 505.992 milyon TL’ye yükselmiş, bütçe açığı
% 3,3 azalarak 22.606 milyon TL olmuştur. 2014 yılında % 15,6 azalan faiz dışı fazla,
2015 yılında % 14,5 artarak 26.544 milyon TL’den 30.400 milyon TL’ye yükselmiştir.
Bütçe gelirlerinin giderleri karşılama oranı, 2015 yılında % 95,5’e yükselmiştir.
2013 yılında 12.486 milyon dolar olan özelleştirme işlemi tutarı, 2014 yılında 6.341
milyon dolara, 2015 yılında da 1.996 milyon dolara gerilemiştir. 1985 yılından bu
yana 66.917 milyon dolar tutarında özelleştirme uygulaması gerçekleştirilmiştir.
Kamu borç yönetiminin temel amacı, dışsal şoklara karşı borç stokunun yapısını
güçlendirirken borçlanmanın en düşük maliyet ve makul risk seviyesinde yapılmasını