30
72. GENEL KURUL
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği •
www.tobb.org.trtasarruflarla karşılanamayan toplam sermaye oluşumunun 2015 yılında GSYH’ye
oranı % 5 civarındadır. Özel sektör yatırımlarının tasarruflardan karşılanamayan
kısmının GSYH’ye oranı % 3,7 olarak tahmin edilmiştir.
Türkiye’nin cari açığı, yurt içi tasarruflarının sabit sermaye yatırımlarını
karşılayamamasından ve bu nedenle yatırımların dış kaynaklarla finansmanından
kaynaklanır. Türkiye’de yurtiçi tasarrufların düsk seyretmesi neticesinde yatırımlar
giderek artan oranda dıs sermayeyle finanse edilmeye başlanmıştır. Bunun
sonucunda cari işlem açığı giderek büyümüş ve bu sürecin surdurulebilirliği
hususunda endişeler artmıştır.
Yabancı tasarruflara bağımlılık Türkiye’nin sermaye cıkısı riskine maruz kalmasına
neden olmaktadır. Bu da ekonomik buyume uzerinde olumsuz etki yaratmaktadır.
Netice itibariyle; yurtici tasarrufların artması Turkiye’de surdurulebilir buyumenin temini
icin kritik önem taşımaktadır. Bu cercevede, yurtici tasarrufların artırılmasına yonelik
bir takım calısmalar yapılmıs, 2014-2018 yılları arasında uygulanacak 10. Kalkınma
Planı sonunda yurt ici tasarruf oranının % 19,0’a cıkarılması hedeflenmistir. Yurtici
tasarrufların artırılması ile uretken alanlarda yatırımyapılması, surdurulebilir buyumenin
saglanması, cari islemler acıgının daha düsk duzeylere indirilmesi amaclanmıstır.
Küresel ekonomiye yönelik aşağı yönlü riskler varlığını sürdürürken, küresel finansal
koşulların zorlaşması sermaye akımlarının daralmasına neden olmuştur. Tüm
bunlara ilaveten komşu ülkelerdeki problemlerden dolayı bölgesel risklerin arttığı, yıl
içinde yaşanan iki seçim döneminin getirdiği belirsizliklere rağmen ülkemize yönelik
yatırım girişleri artış göstermiştir. 2014 yılında % 13,2 azalarak 8.576 milyon dolar
olan uluslararası doğrudan sermaye girişi 2015 yılında % 37,3 artarak 11.778 milyon
dolara yükselmiştir.
2013 yılında % 14,9 olan dış borç stoku artış hızı, 2014 yılında önemli oranda
yavaşlayarak % 3,2 olmuş, 2015 yılında ise artış hızı negatife dönmüştür. Böylece
2015 yılında brüt dış borç stoku % 1,2 azalarak 398.038 milyon dolara gerilemiştir.
Borç stoku içinde kısa vadeli borçların payı azalırken, uzun vadeli borçların payı
artış göstermiştir.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre Türkiye nüfusu artış hızı 2014
yılında ‰13,3 iken, 2015 yılı sonu itibarıyla ‰ 13,4’lük artışla 78.741 bin kişiye
yükselmiştir. Nüfusun % 92’si il ve ilçe merkezlerinde, % 8’i ise belde ve köylerde
yaşamaktadır.
Küresel iktisadi kriz finansal piyasaları olduğu gibi işgücü piyasasını da olumsuz
etkilemiştir. Çoğu ülkede işsizlik oranları yükselerek çift haneli rakamlara çıkmıştır.
Türkiye de bu gelişmelerden olumsuz etkilenmiştir. İşsizlik oranı 2015 sonunda
%10,3’e yükselerek son 5 senenin en yüksek oranına ulaşmıştır. Öte yandan
Türkiye ekonomisinin kriz sonrası çabuk toparlanması ile istihdam edilenlerin sayısı
her sene artmaya devam etmiştir. 2010-2015 arasındaki 5 yılda Türkiye ekonomisi