133 / 260
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği • www.
tobb.org.tr113
EKONOMİK RAPOR - 2016
2015 yılında genel devlet harcamaları içinde % 44,6 olan cari harcamaların payı 2016
yılında % 45,6’ya yükselirken, yatırım harcamalarının payı % 10,1’den % 9,4’e, transfer
harcamalarının payı % 45,2’den % 44,9’a gerilemiştir.
1.4.4.1 Merkezi Yönetim Bütçesi
2016 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununda merkezi yönetim bütçe giderlerinin 570.507
milyon TL, bütçe gelirlerinin 540.819 milyon TL olması hedeflenmiştir. Bu hedeflere göre
bütçe dengesinin 29.688 milyon TL açık, faiz dışı dengenin ise 26.312 milyon TL fazla
vermesi öngörülmüştür. Bütçe açığının GSYH’ya oranında % 1,3 olması hedeflenmiştir.
Ekonominin olumlu performans gösteren göstergelerinden olan merkezi yönetim bütçesi
2016 yılında sınırlı bir iyileşme göstermiştir.
2016 yılı sonunda bütçe giderleri hedefin
13.183 milyon TL, bütçe gelirleri de 13.613 milyon TL üzerinde gerçekleşmiştir. Bütçe açığı
29.258 milyon TL ile hedeflenen değerin 430 milyon TL altında gerçekleşirken, faiz dışı
denge 20.989 milyon TL ile hedeflenen değerden 5.323 milyon TL düşük fazla vermiştir.
Cari transferler, personel giderleri, mal ve hizmet alım giderlerindeki artışın desteklediği faiz
dışı harcamalar, bütçe gerçekleşmelerini olumsuz etkilerken, vergi dışı gelirlerdeki artış ve
faiz harcamalarındaki gerileme olumlu katkı yapmıştır.
2016 yılı sonunda bütçe gelirleri bir önceki yıla göre % 14,8 artarak 482.780 milyon TL’den
554.431 milyon TL’ye, bütçe giderleri de % 15,3 artarak 506.305 milyon TL’den 583.689
milyon TL’ye yükselmiştir. Bütçe açığı % 24,4 artarak 23.525 milyon TL’den 29.258 milyon
TL’ye yükselmiştir. 2015 yılında % 11,1 artan faiz dışı fazla, 2016 yılında % 28,8 azalarak
29.479 milyon TL’den 20.989 milyon TL’ye gerilemiştir. Bütçe gelirlerinin giderleri karşılama
oranı % 95,0 olmuştur (Tablo 80, Grafik 39).
Tablo 80. Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmesi
(Cari Fiyatlarla, Milyon TL)
Bileşenler
Değişim (%)
GSYH’ye Oranı
2014
2015
2016 2015 2016 2014 2015 2016
Bütçe giderleri
448.752 506.305 583.689 12,8 15,3 21,9 21,7 22,5
Faiz hariç giderler
398.839 453.301 533.443 13,7 17,7 19,5 19,4 20,6
Faiz harcamaları
49.913 53.004 50.247 6,2 -5,2 2,4 2,3 1,9
Bütçe gelirleri
425.383 482.780 554.431 13,5 14,8 20,8 20,7 21,4
Bütçe dengesi
-23.370 -23.525 -29.258 0,7 24,4 -1,1 -1,0 -1,1
Faiz dışı denge
26.544
29.479
20.989
11,1
-28,8
1,3
1,3
0,8
Kaynak: MB, TÜİK.