45 / 260
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği • www.
tobb.org.tr25
EKONOMİK RAPOR - 2016
TÜRKİYE EKONOMİSİNE GENEL BAKIŞ
Türkiye ekonomisi 2015 yılında küresel ekonomideki belirsizliklere, ana ticaret
ortaklarımızdaki durgunluk ve jeopolitik gerginliklere rağmen, özellikle özel tüketimin desteği
ile birçok dünya ülkesinin üzerinde % 6,1 büyüme göstermiştir.
2016 yılında da küresel ekonomideki durgunluk süreci tam olarak aşılamamış, büyüme
oranları düşük seyrini korumuştur. Jeopolitik riskler ve siyasi belirsizlikler küresel ekonomiyi
olumsuz etkilemeye devam etmiştir. Türkiye ekonomisinde de dünya ekonomisindeki
gelişmelere paralel olarak durgunluk devam etmiş, ekonomi büyük ölçüde iç talep kaynaklı
olarak vasat bir büyüme göstermiştir. 2016 yılının ilk çeyreğinde % 4,5, ikinci çeyreğinde
de % 5,3 ile görece de olsa iyi bir büyüme sağlanmıştır. Bu büyümede başta iç talep artışı
olmak üzere, kamu harcamaları etkili olmuştur. Yılın üçüncü çeyreğinde darbe girişiminin de
olumsuz etkisiyle geleceğe yönelik belirsizliklerin artması ve hane halklarının harcamalarını
ertelemesi iç talebi daraltmıştır. Bu dönem GSYH, iç talepteki düşüşün yanında, ithalat ve
ihracatta daralmanın da etkisiyle % 1,3 küçülmüştür. GSYH’ya en büyük katkıyı devletin
nihai tüketim harcamaları yapmıştır. Türkiye ekonomisi son çeyrekte ise yurtiçi belirsizliklerin
azalması ve ekonomik aktiviteyi artırmaya yönelik hükümetin aldığı tedbirlerin etkisiyle
toparlanmış ve % 3,5 büyüme kaydetmiştir. Yıllık bazda büyümeyse program hedefi olan %
4,5’in altında % 2,9 seviyesinde gerçekleşmiştir.
2016 yılında zincirlenmiş hacim endeksine göre; tarım sektörü % 4,1, hizmetler sektörü %
0,8 küçülürken, sanayi sektörü % 4,5, inşaat sektörü % 7,2 büyümüştür.
Harcamalar yöntemiyle zincirlenmiş hacim endeksine göre, 2016 yılında hanehalkı nihai
tüketim harcamaları % 2,3, devletin nihai tüketim harcamaları % 7,3, böylece toplam tüketim
harcamaları % 3,2 artmıştır. Sabit sermaye yatırımları ise % 3,0 büyümüştür.
2014 yılında 12.112 dolar olan kişi başına milli gelir, 2015 yılında 11.014 dolara, 2016 yılında
da 10.807 dolara gerilemiştir.
2016 yılında Türkiye ekonomisi büyük ölçüde iç talep kaynaklı olarak vasat düzeyde
büyüme göstermiştir. Ekonomideki bu durum sanayinin öncü göstergelerinden olan imalat
sanayi kapasite kullanım oranlarına da yansımıştır. 2015 yılında bir önceki yıla göre 0,3
puan artış gösteren imalat sanayi kapasite kullanım oranı, 2016 yılında 0,8 puan artarak
% 75,6 seviyesine yükselmiştir. Mal grupları düzeyinde kapasite kullanım oranı dayanıklı
tüketim malları grubunda 0,1 puan, ara malları grubunda 0,4 puan, yatırım malları grubunda
1,2 puan artarken, dayanıksız tüketim malları grubunda 0,4 puan, tüketim malları grubunda
0,3 puan, gıda ve içecekler grubunda 0,5 puan azalmıştır. Kapasite kullanım oranının, 2016