Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği • www.
tobb.org.tr29
EKONOMİK RAPOR - 2016
sıkılaştırma yapılmasına karar vermiştir. Politika faizi % 7,50’den % 8,0’a, gecelik borç
verme faiz oranı % 8,25’ten % 8,50’ye, geç likidite penceresi uygulaması çerçevesinde borç
verme faiz oranı % 9,75’ten % 10,00’a yükseltilmiştir.
TCMB 2016 yılında da para politikası uygulamalarını
enflasyon görünümüne bağlı olarak
gerçekleştirmiş, fiyat istikrarını sağlamak amacıyla elindeki bütün politika araçlarını
kullanmıştır. Yıl sonunda bir önceki yıla göre göre dar tanımlı para arzı M1 nominal olarak
% 22,4’lük artışla 382.351 milyon TL, M2 para arzı % 16,6 artarak 1.406.729 milyon TL, M3
para arzı % 16,1’lik artışla 1.450.681 milyon TL, mevduat bankalarındaki toplam mevduat
% 18,6’lık artışla 1.387.844 milyon TL, döviz tevdiat hesapları % 16,4’lük artışla 512.342
milyon TL olmuştur.
Toplam banka kredileri artış hızı, 2016 yılında nominal olarak % 16,6, reel olarak % 7,4
düzeyinde gerçekleşmiştir. Böylece 2015 yılında 1.396.604 milyon TL olan kredi hacmi
2016 yılında 1.628.276 milyon TL’ye yükselmiştir. Tüketici kredileri artış eğilimini büyük
ölçüde konut kredileri ve taşıt kredileri kaynaklı olarak 2016 yılında da sürdürmüştür. Konut
kredi faizlerindeki indirimler kredi kullanımını arttırırken, 24 Kasım 2016 tarihinden geçerli
olmak üzere ÖTV oranlarının arttırılacağının açıklanması, öncesinde otomobil satışlarına
paralel olarak kredilerin de artmasını desteklemiştir. Mevduat bankaları tarafından verilen
konut kredileri % 16,2, taşıt kredileri % 5,6 artmıştır.
2016 yılında küresel ekonomideki sınırlı büyüme devam etmiş, küresel ekonomik riskler
varlığını sürdürmüştür. Brexit, ABD’de Donald Trump’ın sürpriz bir şekilde başkan seçilmesi,
Ortadoğu kaynaklı jeopolitik gelişmeler, Amerikan Merkez Bankası (FED)’in 4 faiz artırımı
beklentisi olmasına karşılık tek faiz artırımı ile yetinmesi ve petrol fiyatlarının yükselmesi
küresel piyasaları etkileyen en önemli gelişmeler olmuştur. Ülke içinde ise terör olaylarının
yarattığı güvenlik endişesi, 15 Temmuz darbe girişimi, kredi derecelendirme kuruluşlarının
yatırım yapılabilir notumuzu düşürmesi, Türk Lirasının değer kayıpları piyasalardaki
gelişmelerde belirleyici olmuştur.
2015 yılında % 19,8 artış gösteren Borsa İstanbul toplam işlem hacmi, 2016 yılında % 1,2
azalarak 1.025.874 milyon TL’den 1.013.562 milyon TL’ye gerilemiştir. Borsa İstanbul’da
hisse senedi portföyü bulunan yerli yatırımcı sayısı 2015 yılına göre % 1,7, yabancı yatırımcı
sayısı % 2,6, toplam yatırımcı sayısı % 1,7 azalmıştır.
Orta Vadeli Mali Planda (2016-2018) maliye politikasının, Orta Vadeli Programla uyumlu
olarak ekonomik istikrarın desteklenmesine, büyüme potansiyelinin yukarı çekilmesine, yurt
içi tasarrufların artırılarak cari açığın kontrol altında tutulmasına ve fiyat istikrarına yardımcı
olacak şekilde uygulanacağı belirtilmiştir. Merkezi yönetim bütçesinin, kaynakların belirlenen