Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği • www.
tobb.org.tr73. GENEL KURUL
34
1. EKONOMİK GÖSTERGELER
1.1 Gayri Safi Yurtiçi Hasıla
2
Türkiye ekonomisi 2015 yılında küresel ekonomideki belirsizliklere, ana ticaret
ortaklarımızdaki durgunluk ve jeopolitik gerginliklere rağmen, özellikle özel tüketimin desteği
ile birçok dünya ülkesinin üzerinde % 6,1 büyüme göstermiştir.
2016 yılı Türkiye için zor bir yıl olmuş, küresel ekonomideki durgunluk, jeopolitik ve siyasi
gerginliklerin devam etmesiyle birlikte, ülkemizde yaşanan terör olayları ve darbe girişimi
ekonomiyi olumsuz yönde etkilemiştir.
Türkiye ekonomisi, 2016 yılının birinci çeyreğinde GSYH % 4,5, ikinci çeyreğinde % 5,3
ile görece de olsa iyi bir büyüme sağlanmıştır. Bu büyümede başta iç talep artışı olmak
üzere, kamu harcamaları etkili olmuştur. Yılın üçüncü çeyreğinde ekonomi 27 çeyrektir
büyüme kaydeden süreci bozarak % 1,3 küçülmüş, düşen turizm gelirleri, darbe girişimi ve
sonrasında azalan tüketici ve reel sektör güveni bu düşüşte etkili olmuştur. Son çeyrekte,
sanayi ve tarımdaki toparlanmayla birlikte tüketim harcamaları hız kazanmış, ekonomi % 3,5
ile beklentilerin üzerinde büyüme kaydetmiştir. Böylece Türkiye ekonomisi yıllık bazda % 4,5
olan 2016 yılı program hedefinin altında % 2,9 oranında büyümüştür. Tüketim harcamaları
ekonomik büyümeyi sağlayan temel unsur olurken, ihracattaki ivme kaybı ve ithalattaki artış
etkisiyle net ihracat yıl genelinde büyümeyi aşağı çekmiştir (Tablo 11).
2 Türkiye İstatistik Kurumu 2016 yılı üçüncü döneminden itibaren Ulusal Hesaplarda revizyona gitmiştir. Bu kapsamda, GSYH’nin hesaplama
yönteminde Ulusal Hesaplar Sistemi’ne (SNA-2008) ve Avrupa Hesaplar Sistemi’ne (ESA-2010) uyumlu revizyon çalışmaları kapsamında
yöntem, kapsam ve sınıflamada değişiklikler yapmıştır. Ana revizyon çalışmalarında veri kaynakları uyumlaştırılıp idari kayıtlara dayandırılması
ve kendi sistemimizdeki hesaplara entegre edilmesi hedeflenmiş, bu kapsamda veriler yıllık ve dönemlik olarak açıklanmaya başlanmıştır.
Tablo 11. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, İktisadi Faaliyet Kollarına (A10) Göre Zincirlenmiş Hacim Endeksi
(1)
(2009=100)
İktisadi Faaliyet Kolları
(Nace Rev 2)
Hacim (Bin TL)
Endeks (Bin TL) Değişim (%)
2014
2015
2016 2014 2015 2016 2015 2016
Tarım, ormancılık ve balıkçılık
95.164.941 103.845.393
99.555.807 117,1 127,8 122,6 9,1 -4,1
Sanayi
284.015.996 298.260.949 311.770.304 154,2 161,9 169,2 5,0 4,5
İmalat sanayi
236.241.645 250.076.313 259.886.145 156,0 165,1 171,6 5,9 3,9
İnşaat
106.382.898 111.598.432 119.602.945 189,4 198,7 213,0 4,9 7,2
Hizmetler
323.157.743 344.484.455 341.579.402 148,7 158,5 157,1 6,6 -0,8
Bilgi ve iletişim
37.307.659 38.764.558 41.202.830 137,4 142,7 151,7 3,9 6,3
Finans ve sigorta faaliyetleri
59.108.133 63.653.118 68.199.091 157,8 169,9 182,1 7,7 7,1
Gayrimenkul faaliyetleri
126.506.357 129.526.090 134.176.787 120,7 123,6 128,0 2,4 3,6
Mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri
70.458.559 81.268.001 85.786.380 158,3 182,6 192,8 15,3 5,6
Kamu yön., eğitim, insan sağlığı ve sos. hizm. faal. 145.783.778 149.022.421 155.697.611 122,8 125,5 131,1 2,2 4,5
Diğer hizmet faaliyetleri
28.086.066 28.057.236 28.635.166 144,6 144,4 147,4 -0,1 2,1
Sektörler toplamı
1.274.644.801 1.346.050.642 1.383.733.922 143,0 151,1 155,3 5,6 2,8
Vergi-sübvansiyon
165.663.857 181.475.413 187.729.759 153,2 167,9 173,6 9,5 3,4
Gayrisafi yurtiçi hasıla (alıcı fiyatlarıyla)
1.440.083.365 1.527.318.279 1.571.250.224 144,1 152,9 157,3
6,1
2,9
Kaynak: TÜİK.
(1): Üretim yöntemine göre dört dönemin ortalaması alınarak hesaplanmıştır.