tobb_demir sektörleri meclisi_BASKI_FORMATI

108 / 161

TÜRKİYE DEMİR VE DEMİRDIŞI METALLERMECLİSİ RAPORU 2016
92 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği /
Her ne kadar, oransal açıdan Türkiye’nin ithalatından daha yüksek oranda AB’ye
ihracat yaptığı gibi bir durum sözkonusu ise de, değer açısından bakıldığında, AB
ülkelerinden ithalatımızın, ihracatımızdan % 30-40 civarında daha yüksek olduğu
gözlenmektedir. Bu çerçevede, AB ile Türkiye arasındaki dış ticaret dengesi, tamamen
Türkiye’nin aleyhine seyretmektedir. İhracatının yarıya yakınını AB ülkelerine yapan
Türkiye, ithalatının da %40 civarındaki bölümünü AB’den gerçekleştirmektedir.
Bir dönem yıllık 30 milyar dolara kadar çıkan ve 2015 yılında 15 milyar dolara
gerileyen AB ile aramızdaki dış ticaret açığı, 2016 yılında 10 milyar dolar seviyesinde
gerçekleşmiştir. Son 10 yıllık dönemde, AB ile aramızdaki dış ticarette AB lehine
toplam 200 milyar dolar tutarında açık verilmiş olması, Türkiye ile mevcut ekonomik
ilişkilerin sürdürülmesinin AB açısından önemini net bir şekilde ortaya koymaktadır.
Buna rağmen, Türkiye’nin AB ile genel dış ticareti, çelik ürünleri dış ticaretine
göre daha dengeli bir yapı sergilemektedir. Özellikle 2007 yılından sonra AB’ye
yönelik çelik ürünleri ihracatının azalması ve AB’den çelik ürünleri ithalatının
artış eğilimi göstermesi neticesinde, 2012-2015 döneminde, Avrupa Birliği’nden
gerçekleştirdiğimiz çelik ürünleri ithalatı, ihracatımızdan 4 milyon tona yakın daha
yüksek seviyelerde gerçekleşmiştir. 2016 yılında Türkiye, yarı, yassı ve uzun ürünlerden
oluşan çelik ürünleri ithalatının miktar açısından % 29’unu, değer açısından % 39’unu
AB bölgesinden yapmıştır. AB’nin çelik ürünleri ihracatımızdaki payı ise, miktar ve
değer açısından % 18-20 aralığında seyretmektedir.
Gümrük Birliği ve AB ile büyüyen ekonomik ilişkiler, başlangıçta Türkiye’de sanayinin
Avrupa standartları seviyesine yükseltilmesi açısından yararlı olmuştur. Ancak mevcut
durum itibariyle, AB’ye üyelik perspektifi ortadan kalktığından, Anlaşma Türkiye’nin
aleyhine işlemeyedevametmektedir.Örnekvermekgerekirse, Türkiye ileABarasındaki
Serbest Ticaret Anlaşması gümrük vergilerinin sıfırlanmasını gerektirmektedir.
Ancak sıfır gümrükle AB piyasasına erişim imkanı sağlayan benzeri Serbest Ticaret
Anlaşmaları AB ile diğer ülkeler arasında da imzalandığından, AB piyasası Türkiye için
avantajlı konumunu kaybetmiştir. Buna karşılık Türkiye, AB dışındaki ülkelere gümrük
vergisi uyguladığından, bu durum vergisiz olarak Türkiye’ye ihracat yapabilen AB’de
yerleşik üreticiler için, Türkiye piyasasında özel bir alan oluşmasına yol açmış ve
Türkiye piyasası AB’li üreticilerin tabii gelişme alanı haline dönüşmüştür.