28.05.2013 / Ankara
Türk-Tunus İş Forumu TOBB Birlik Merkezi’nde gerçekleştirildi. TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğinde gerçekleştirilen çalışma yemeğine ise Tunus Cumhurbaşkanı Moncef Marzouki de katıldı.
Hisarcıklıoğlu burada yaptığı konuşmada, Tunus’un, asırlar boyunca Fenike Uygarlığından Kartaca’ya, Roma İmparatorluğu’ndan Osmanlı’ya kadim medeniyetlerin hüküm sürdüğü toprakların “kalbinde” olduğunu söyledi.
Hisarcıklıoğlu, Tunus'un, Avrupa’nın Afrika’ya, Afrika’nın da Avrupa’ya açıldığı stratejik bir noktada olduğunu belirterek, entelektüel genç nüfusunun, Tunus’u diğer Afrika ülkelerinden farklı kıldığını ifade etti.
“Büyük filozof İbn-i Haldun’un torunları 700 yıl sonra bir başka dönemin öncüsü, Arap devriminin kılavuzu oldular” diyen Hisarcıklıoğlu, Tunus’un, toplumsal ve siyasi dönüşümün çok kısa sürede ve başarılı şeklide gerçekleşebileceğini kanıtladığını kaydetti.
Hisarcıklıoğlu, Tunus’ta başlayan Arap devriminin, birçok bölge ülkesine de örnek teşkil ettiğine işaret ederek, “Tunus’un verdiği demokrasi mücadelesini, dünyanın pek çok ülkesi gibi Türkiye de yürekten desteklemiştir” diye konuştu.
Hisarcıklıoğlu, bölgesel işbirliği yolunun ekonomik ve ticari ilişkilerin güçlendirilmesi, işbirliği alanlarının çeşitlendirilmesi ve karşılıklı yatırımların artırılmasından geçtiğini söyledi. “Daha önceki yıllarda bölge ülkeleri olarak sahip olduğumuz potansiyeli iyi değerlendiremedik. Karşımıza çıkan fırsatları işbirliği projelerine dönüştüremedik” diyen Hisarcıklıoğlu, işbirliğinin başarıya ulaşması için ülkelerin dönüşüme açık olması ve ülkeler arasındaki bağlantıları güçlendirmesi gerektiğini vurguladı.
Hisarcıklıoğlu, “Tunusla kurumsal ilişkilerimizi de güçlendirmek ve derinleştirmek istiyoruz. Çünkü biz Türk iş dünyası olarak Tunus’un geleceğine yatırım yapmak istiyoruz” diyerek, Türkiye ile Tunus’un ticaret hacminin 1,1 milyar dolar olduğunu ancak iki ülke arasındaki dostluğa ve gelişen ilişkilerine yakışır bir seviyede olmadığına dikkati çekti. Hİsarcıklıoğlu, ortak çabalarla ticaret hacminin artırılabileceğini kaydetti.
-"Tunus'a OSB kurulacak"
Türkiye ve Tunus’un ortak projelerine de değinen Hisarcıklıoğlu, Tunus’ta Türk firmalarının da yer alacağı Organize Sanayi Bölgesi (OSB) kurulması için gerekli adımlarının atıldığını ve söz konusu OSB için OSTİM’in, örnek alındığını bildirdi. Hisarcıklıoğlu, Tunus Heyeti ile OSTİM arasında geçen sene imzalanan protokol ile Tunus’a ilk sanayi şehrinin kurulması planlandığını ifade etti.
Hisacıklıoğlu, Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’nun desteği ile Ekonomi Bakanlığı ve TOBB tarafından yürütülen Türkiye-AB İş Köprüleri Girişimi'nin odak noktalarının Mısır, Tunus ve Filistin olduğunu belirterek, bu girişim kapsamında Türkiye ve AB üyesi ülkelerden yaklaşık 172 firmayı bir araya getirdiklerini söyledi. Hisarcıklıoğlu, Mersin ve Antalya’da yaklaşık 800 iş görüşmesi gerçekleştirildiğini dile getirerek, “Türkiye sahip olduğu stratejik derinlik, ekonomik başarı ve yönetim biçimiyle geniş bir coğrafyada cazibe merkezi haline gelmiştir” dedi.
Türkiye’nin, bölgesindeki en önemli aktörlerden biri olduğuna dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, Türk özel sektörünün hem ekonomik gücü hem de kültürel ve tarihi bağları sayesinde Orta Asya’da, Ortadoğu’da, Kuzey Afrika’da ve Doğu Avrupa’da rahatlıkla iş yapabildiğini vurguladı. Hisarcıklıoğlu, “Ortak bir geçmişe sahip olduğumuz kardeş ülke Tunus’un kaderi bizim kaderimizdir. Sevincimiz, neşemiz, hüznümüz hep ortak oldu ve olmaya da devam edecektir" görüşünü dile getirdi
-Tunus Cumhurbaşkanı Merzuki
Tunus Cumhurbaşkanı Muncef Merzuki ise konuşmasında, ülkesinde demokrasiyi tesis ederken iş dünyasının önerilerinin dinleneceğini ve ekonominin bu süreçte en büyük yardımcıları olacağını söyledi.
Merzuki, Tunus'un Arap baharına öncülük ettiğini ve bu açıdan laboratuar niteliği taşıdığını belirtti.
Batının Tunus'taki devrimin başarılı olması için dua ettiğini söyleyen Merzuki, Tunus'ta yaşanacak olası bir başarısızlığın diğer tüm Arap ülkelerinde de tökezlemeye yol açacağına inanıldığını ifade etti. Diktatör yönetimin 30 yılı aşkın süredir var olduğu Tunus'ta bugün artık özlemini kurdukları demokrasinin tesis edilmeye çalışıldığına vurgu yapan Merzuki, "Eğer bugünki noktaya 30 yıl önce gelseydik herşey bambaşka olurdu. Artık merkez noktasına halkı koyan ve halka hizmet etmek isteyen bir yönetim için çalışıyoruz. Önceliğimiz vatandaşımız" diye konuştu.
-"Halkın karnı açken kültürden bahsedemezsiniz"-
Merzuki, bu süreçte Tunus olarak bir takım zorluklarla karşılaştıklarını ancak hepsini aşacak kuvvetle olduklarını söyledi.
Tunus Cumhurbaşkanı Merzuki şöyle konuştu:
"Demokrasi bir kültür meselesidir. Halkın karnı açken kültürden, özgürlüklerden bahsedemezsiniz. Bunların hepsi birbirini tamamlayan zincirin halkası. Bugün hala üstesinden gelmemiz gereken sorunlarımız var. Bu sorunları da ancak çalışarak, ekonomiyi iyileştirerek, bağımsız bir yargı sistemini tesis ederek, sosyal alanda reformlar yaparak ve ekonomiyi demokrasiyle yarışacak düzeye getirerek aşabiliriz. Unutulmamalıdır ki ekonomi ve demokrasi birbirini tamamlayan bir bütündür."
Ülkesinin hedeflerinden bahseden Merzuki, bu hedeflerin ancak iyi ve güçlü bir ekonomiyle gerçekleşebileceğini ifade etti. Merzuki, "Ekonominiz iyi değilse hedeflerinize ulaşamazsınız. İşte burada ekonomini rolü ortaya çıkıyor. Ekonomideki gelişme de elbette iş adamlarının yatırımlarıyla mümkün olabilir. Artık Tunus'ta yabancı sermayenin önüne set çeken her türlü koşul iyileştirilmeye çalışılıyor. Yabancı sermayenin önü açılmak isteniyor"
-"Tunus'a yatırım, 300 milyonluk Arap dünyasına yatırımdır"
Tunus Cumhurbaşkanı Merzuki, ülkesinde kadın, erkek, genç, yaşlı herkesin daha güçlü ve daha demokratik bir Tunus için çalıştığını belirterek, "İnşallah en kısa sürede sivil anayasa vatandaşın önüne konulacak, seçimler yapılacak, yasama meclisi kurulacak. Dişliler dönmeye başladı, süreç işliyor. Bu aşamada iş dünyasının tavsiyeleri de dinlenecek. Onun için sizin önerilerinize, tecrübelerinize ihtiyacımız var. Sizi temin ederim Tunus'ta yapılacak her yatırım size kar olarak geri dönecektir. Tunus'a yapılan yatırım aynı zamanda 300 milyonu aşan nüfusuyla Arap dünyasına yatırım demektir. Yatırımlarınız başarı öykülerine ilham verecek. O yüzden desteğinizi bizden esirgemeyin."
Tunus'un iş dünyası için fırsatlarla dolu olduğuna işaret eden Merzuki, ülkesinin ihtiyaç duyulan iş gücü ve kalifiye elemana sahip olduğunun altını çizdi. Merzuki, "Bunu reklam olarak algılamayın ama Tunus artık herkes için istikararlı ve güvenli bir ülke. Gelin, görün ve deneyin. Tunus, güneyden Afrika'ya, kuzeyden Avrupa'ya, Batıdan magrip ülkelerine, doğudan ise Ortadoğu'ya açılan bir konumda. Bizim ortak geçmişimizde çok güzel ilişkilerimiz var. O yüzden diyorum ki yaşasın Türk-Tunus dostluğu, yaşasın Türk-Tunus işbirliği" ifadelerini kullandı.
-Tunus Cumhurbaşkanı Ekonomi Danışmanı Anis Jaziri
Çalışma yemeği öncesinde gerçekleştirilen Türk-Tunus İş Forumu’nda konuşan Tunus Cumhurbaşkanı Ekonomi Danışmanı Anis Jaziri, Türk iş adamlarına, Tunus ile yatırım fırsatlarından birlikte yararlanma önerisinde bulunarak, “Türkiye-Tunus ilişkilerinin geleceği garantidir, geçmişi sağlam temellere dayalıdır” dedi.
Jaziri, buradaki sunumunda, Türk iş dünyasından beklentilerinin, tecrübelerini Tunus ile paylaşmaları olduğunu, özellikle güneş ve rüzgar enerjisi konusunda ülkesinin büyük fırsatlar sunduğunu söyledi. Türk iş adamlarına, Tunus ile yatırım fırsatlarından birlikte yararlanma önerisinde bulunan Jaziri, “Türkiye-Tunus ilişkilerinin geleceği garantidir, geçmişi sağlam temellere dayalıdır” diye konuştu.
Tunus’un İstanbul Fahri Konsolosu Mustafa Göksu ise birçok Tunuslu’nun Türk kökenli olduğunu ifade ettiklerini ve bundan gurur duyduklarını anlattı. Tunus’un sahip olduğu alt yapı ve eğitimli nüfusuyla bölgede yatırım için iyi bir pazar imkanı sunduğunu belirten Göksu, iki ülke arasındaki serbest ticaret anlaşmasıyla bir süre sonra gümrük vergisinden kaynaklanan masrafların sıfırlanacağını belirtti. Göksu , Libya’daki siyasi ve sosyal istikrar sağlanana kadar Tunus’un, bölgede en iyi yatırım yapılabilecek ülke olduğunu vurguladı.
-“AB ne kadar kentliyse Türkiye’de o kadar kentli”
TEPAV Araştırmacısı Esen Çağlar, Türk-Tunus İş Forumu’nda yaptığı sunumda, Türkiye’nin son yıllarda çok hızlı kentleşen bir ülkeye dönüştüğünü ve bu durumun ülkenin siyasi ve ekonomik dönüşümünde büyük paya sahip olduğunu söyledi.
AB ülkeleri ne kadar kentliyse Türkiye’nin de o kadar kentli bir ülkeye dönüştüğüne işaret eden Çağlar, ülkenin son 10 yılda yaşadığı gelişmenin bir dizi reformla mümkün olabildiğine dikkati çekti.
Tunus’un Türkiye’dekilere benzer süreçlerden geçtiğini belirten Çağlar, Türkiye’nin 1980’lerde serbest piyasa ekonomisi, son dönemde ise AK Parti hükümetleri dönemindeki reformlar, demokratik ilerleme, mali disiplin ve makro istikrarın ekonomik büyümeyi güçlendirdiğini vurguladı.
- “Tarım ihraç ederken otomotiv ürünleri ihraç eder oldu”
Çağlar, Türkiye’nin bir yandan kentleşme bir yandan da ticaret yaparak dönüştüğünü dile getirerek, özellikle 2001 yılındaki krizin ardından gerçekleştirilen reformların bu durumun yaşanmasında belirleyici olduğunu söyledi.
Türkiye’nin ihracatta, 1980’li yıllarda ilk sırada tarım ürünleri ihraç eden bir ülkeyken bugün otomotiv ürünleri ihraç ettiğini bildiren Çağlar, ancak ülkedeki çalışanların ürettikleri katma değer miktarını artırması gerektiğinin altını çizdi.
Türkiye nüfusunun genç olduğunu ancak eğitim süresinin ekonomisi güçlü diğer ülkelere göre düşük olduğunu bildiren Çağlar, ayrıca kadın nüfusun istihdamdaki oranının da artması gerektiğine işaret etti.
Çağlar, Türkiye ile Tunus’un “yenilenebilir enerji, gıda ve tarım, turizm ve elektro mekanik alanlarında fırsatlara sahip olduğunu belirterek, iki ülkenin işbirliğine gidebileceğini kaydetti.