Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği

İstanbul’da Conrad Otel’de Ticaret Bakanlığı ve DEİK işbirliğinde gerçekleştirilen Türkiye - Türk Cumhuriyetleri Ekonomi ve Ticaret Konferansı’na TOBB ve Türk TSO Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun yanı sıra Ticaret Bakanı Mehmet Muş, DEİK Başkanı Nail Olpak. Azerbaycan Ekonomi Bakanı  Mikayil Cabbarov, Kazakistan Ekonomi Bakan Yardımcısı Alibek Kuantyrov ve Kırgız Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanı Daniyar Amangeldiev de katıldı.

TOBB ve Türk TSO Başkanı Hisarcıklıoğlu burada yaptığı konuşmada Türk Ticaret ve Sanayi Odası’nı, Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev’in büyük destekleriyle, 2019 yılında Nur-Sultan’da imzalanan anlaşma ile kurduklarını belirtti. Kısa süre içinde, Oda’nın, Türk Keneşi ailesinin en etkin kurumsal yapılarından hale geldiğini bildiren Hisarcıklıoğlu, “Bu yıl Eylül ayındaki bu programımıza, siz değerli Bakanlar da iştirak etmişti. Dün, İstanbul’da geniş bir katılımla, iş forumu ve iş görüşmelerini gerçekleştirdik. İş Forumunda karşılıklı ticaretimizi artırmak üzere şu konularda adım atılmasına ihtiyaç olduğunu görüştük. Tercihli ticaret anlaşmalarıyla, aramızdaki ticareti, daha serbest hale getirelim. Hizmet sektöründe de ülkelerimiz arasında ciddi bir işbirliği fırsatı bulunuyor. Hizmet ticaretini kolaylaştıracak bir anlaşmaya ihtiyacımız var. Bir diğer konu; gümrük süreçlerinin standart hale getirilmesi ve geçişlerin hızlandırılmasıdır. Gümrük işlemlerinde ortak standartlar belirlemeli, süreçleri basit ve hızlı hale getirmeliyiz. Birbirimize yönelik, geçiş kotalarını da kaldırmalıyız” dedi.

İşbirliğinin geliştirebileceği bilişim ve yazılım alanında da yeni projelere ihtiyaç bulunduğunu bildiren Hisarcıklıoğlu, ayrıca Türkiye’de de kurulan çok sayıda TeknoParklar da, bu işbirliğini geliştirmeye yönelik ciddi işbirliği imkânları bulunduğunu söyledi.

- Ticaret Bakanı Mehmet Muş

Ticaret Bakanı Mehmet Muş ise konuşmasında, sabah gerçekleştirdikleri bakanlar toplantısında Türk devletleri için ortak vizyon oluşturulması amacıyla karşılıklı atılabilecek adımları istişare ettiklerini belirterek, “Görüşmelerimizde ülkelerimiz arasında tercihli ticaret rejiminin tesis edilmesi, lojistik alanda iş birliğinin güçlendirilmesi ve yeşil dönüşüm konuları ön plana çıktı. Önümüzdeki dönemde bu konularda yakın iş birliği içinde çalışma konusunda mutabık kaldık.” dedi.

Konferans kapsamında düzenlenen basın toplantısında konuşan Bakan Muş, bu etkinlik ile ele alınan konuların kardeş halkların müreffeh yarınlarına hizmet ettiğini söyledi.

Bu önemli buluşmada dost ve kardeş Türk Cumhuriyetleri Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın ekonomi ve ticaretten sorumlu bakanlarına yapıcı tutumlarından dolayı teşekkürlerini ileten Muş, şunları kaydetti:

“Kardeş ülkelerimizin bağımsızlık yıl dönümünü bir kez daha kutluyorum. Birlikten kuvvet doğar, sözünü şiar edinerek Türk Cumhuriyetleri ile aramızdaki derin ve köklü bağları her alanda olduğu gibi ekonomik alanda da iş birliğimize de yansıtıyoruz. Türk Cumhuriyetleri’nin bağımsız oldukları ilk yılda bu ülkeler ile ticaret hacmimiz sadece 275 milyon dolarken, 2020 yılında bu rakam 43 kat artışla 12 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Ümit ediyorum ki 2021 itibarıyla bu rakamın da üstüne çıkmış olacağız. Dış ticaretimizden aldıkları pay ise böylece yüzde 0,7’den yüzde 3,3 seviyesine yükselmiş durumdadır.”

-Diğer konuşmalar

Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov ise "30 yıllık işgale son vererek Azerbaycan topraklarını özgürleştirdik bu dönemde Türk dili konuşan devletlerden manevi destek gördük. Bu topraklarda bayındırlık işleri başladı ve kardeş ülkelerle iş birliğimizi müzakere ederken, bu çalışmalara ilişkin detaylı bilgileri kendilerine verdik. Sonuçtan çok memnunuz." şeklinde konuştu.

Kazakistan Ulusal Ekonomi Bakanı Aset İrgaliyev, "Bu faydalı konferans bize gelecek önemli yatırımlar ve iş birlikleri için fırsat kapıları araladı. Verimli sonuçlara yakın zamanda erişmek için tüm taraflar önemli katkılar sundu. Yarın önemli bir zirve gerçekleştirilecek, Türk devletleri arasındaki ekonomik ilişkileri ivmelendirmek için önemli bir etkinlik olacak. Elde edilecek sonuç gelecek için önemli bir aşama olacak. Masaya yatırılan bu ekonomik gelişmelerin yapılabilmesi için elimizden geleni yapmaya hazırız. Bu zor dönemde böylesine faydalı etkinlik için Türkiye'ye çok teşekkür ediyorum." diye konuştu.

Özbekistan Başbakan Yardımcısı ve Yatırımlar ve Dış Ticaret Bakanı Sardor Umurzakov da bugün çok verimli ve detaylı görüşmeler gerçekleştirdiklerini belirterek, çok yönlü iş birliğini artırmanın tüm alanları üzerinde fikir alışverişinde bulunduklarını kaydetti.

Kırgız Cumhuriyeti Ekonomi ve Ticaret Bakanı Daniyar Amangeldiev ise bugün bölgesel entegrasyon konularının masaya yatırıldığını anlatarak, “Enerji, gümrük, ticaretin önünü kesebilecek bütün engelleri beraber aşacağız. Dünya çok hızlı gelişiyor. Entegrasyon şu anda en önemli hususlardan biridir.” diye konuştu.

Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev de Azerbaycan'ı Karabağ zaferinden dolayı tebrik ederek, "Gümrük, nakliyat gibi iş birliklerimiz var. Bunlarda kolaylık uyguladığımız zaman ticaretimiz kolaylaşacak ve iş birliğimiz daha etkin olacak. Büyük bir potansiyelimiz var ve bunu artırmak istiyoruz. Son yıllarda Türk Konseyi üye ülkeleri ekonomilerini ve üretim kapasitelerini hatırı sayılır şekilde iyileştirdiler. Ancak düzenlemeler ve hukuki şartlar da iyileştirilmeli kolaylaştırılmalı ve ticaret bariyerleri özgür bırakılmalı. Tarifeler azaltılmalı gümrük prosedürleri yalınlaştırılmalı." dedi.

Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak da, "Ekonomik anlamda ilişkilerin başlangıcı kabul edilen 1992 yılında, toplam ticaret hacmimiz 275 milyon dolar iken, 2020 yılında 8,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bir taraftan önemli bir artış, ancak dostça ifade etmeliyiz ki potansiyelimizi yansıtmıyor. Kovid'le birlikte glokalleşen, tek kaynağa bağlı kalmanın risklerini gören, tedarik zinciri ve dijital hayatın öne çıktığı süreçte, ekonomi alanında yeniden gözden geçirmemiz gereken unsurlar var." diye konuştu.